سید علی روحانی

رویدادهای مربوط به جنگ جهانی اول در ایران و نتایج اجتماعی و سیاسی آن همواره مورد توجه هنرمندان ایرانی معاصر بوده است که در این میان سینمای داستانی ایران تنها چند دهه است که ساخت فیلم های تاریخی با موضوع ایران در جنگ جهانی اول را تجربه می کند. این تحقیق می کوشد نخست با تحلیل رابطه سینما و تاریخ از منظر رابرت ای رُوزِنستون، ویژگی های پژوهشی این نوع آثار سینمایی و چگونگی دست یابی به نوعی تحلیل تاریخی به کمک سینما را تشریح کند. سپس به بررسی محتوایی فیلم های تاریخی ایرانی مربوط به جنگ جهانی اول پرداخته و ویژگی های مفهومی آن ها را بررسی کند. این پژوهش نشان می دهد که موضوع ایران در جنگ جهانی اول در سینمای قبل از انقلاب موضوعی فراموش شده بود که پس از انقلاب اسلامی به ابزار بیانی مهم برای تبیین مقاومت تاریخی و بیگانه ستیزی ایرانی تبدیل می شود. این نوع رویکرد به دلایل ایدئولوژیک با تاکید بر برخی از موضوعات پس از سه دهه از ظهور سینمای تاریخی و آسیب شناسی آن، به طرح موضوعات جدیدی در این نوع از فیلم های تاریخی می پردازد.