افشین قاسمی

امروزه جهان عصر اقتصاد صنعتی را پشت سر گذاشته و وارد اقتصاد مبتنی بر دانش شده است. سازمان ها با استفاده از منابعی رشد و رقابت می کنند که متفاوت از آن دسته از منابعی است که در گذشته بر آنها تأکید داشتند. از طرف دیگر سرمایه فکری، نوآوری و خلق ارزش امروزه موضوعاتی هستند که مورد توجه خاص مدیران، سرمایه گذاران، نهاد های علمی- اقتصادی و دولتی قرار گرفته اند. طبق دیدگاه مبتنی بر سرمایه فکری و دیدگاه مبتنی بر منابع، سرمایه های فکری تنها منابع راهبردی هستند که سازمان را قادر به خلق ارزش و در نتیجه ایجاد مزیت رقابتی برتر و پایدار می نمایند. این پژوهش به دنبال خلق و ایجاد مزیت رقابتی پایدار براساس تاثیر سرمایه های فکری در کتابخانه های عمومی استان خوزستان است. جامعه آماری آن شامل200 نفر از کتابداران، کارمندان و مدیران میانی کتابخانه-های عمومی سطح استان خوزستان می باشد. سازه های سرمایه فکری مورد بررسی در این پژوهش شامل: سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای است. با توجه به تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پژوهش با استفاده از نرم افزار های spssوlisrel، تاثیر مثبت و معنادار سرمایه انسانی بر سرمایه ساختاری، سرمایه ساختاری بر سرمایه رابطه ای، سرمایه رابطه ای بر سرمایه انسانی مورد ادعای پژوهش تأیید شد؛ ولی در این میان تنها تاثیر مثبت و معنادار سرمایه رابطه ای بر مزیت رقابتی پایدار تایید نگردید.

هدف از این پژوهش، بررسی صلاحیت های حرفه ای اساتید دانشگاه کردستان و راه کارهای ارتقای آن بود. روش پژوهش به صورت آمیخته (کمی و کیفی) بود. در بخش کمی پژوهش، نمونه ای به حجم 374 نفر از دانشجویان، به شیوه نمونه گیری تصادفی، انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در این بخش، پرسشنامه ی محقق ساخته ای بود که صلاحیت های اساتید را در دو سطح ادراکات و انتظارات و در قالب سه مؤلفه ی صلاحیت های شناختی، روانی حرکتی، و عاطفی اندازه گیری می نمود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کمی پژوهش از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و الگوی تحلیل اهمیت – عملکرد استفاده شد. مهم ترین نتایج این بخش نشان داد که در مقایسه با صلاحیت های روانی – حرکتی و عاطفی، عملکرد اساتید در زمینه صلاحیت های شناختی در سطح پایین تری بوده است. در ادامه جهت شناسایی راه کارهای ارتقای صلاحیت های حرفه ای اساتید، نمونه ای به حجم 16 نفر از صاحب نظران تعلیم و تربیت به شیوه نمونه گیری هدفمند، انتخاب و از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته بررسی شدند. تحلیل محتوای مصاحبه ها نشان داد که مهم ترین راه کارهای شناسایی شده در این بخش، عبارت از تجهیز تمام کلاس های درس به سیستم هوشمند، اهمیت دادن به فعالیت های عملی دانشجویان، و توجه به تخصص اساتید در ارائه واحدهای درسی بود.

هدف: پژوهش فعلی به دنبال ارائه مدل کیفی خرد بنیان های توانمندی های پویا در شرکت های ارائه دهنده رایانش ابری در ایران است. بدین منظور بر اساس مدل مرجع تیس (2007)، خرد بنیان های سه حوزه رصد، تصاحب و بازآرایی استخراج شده است.   روش شناسی پژوهش: روش پژوهش مطالعه فعلی، مطالعه چندموردی ( Extended Case Stud ) است. با توجه به نو بودن موضوع پژوهش و عدم وجود یک مدل مرجع، از طریق بررسی تجربیات بهینه و مصاحبه های عمیق با مدیران اصلی سازمان ها، مؤلفه های پژوهش گردآوری شد. به همین منظور از طریق تدوین پروتکل مصاحبه و گفتگو با 14 نفر از مدیران ارشد شرکت های فعال در حوزه رایانش ابری ایران، اشباع نظری ایجاد شد. سپس از طریق تحلیل محتوای کیفی، مؤلفه ها استخراج شد.   یافته ها: در خرد بنیان های حوزه رصد بیش از همه، سه سازه شهود مدیران ارشد، روند رفتار مصرف کننده در کشورهای مشابه با رفتار مصرف کننده حوزه ICT ایران و بررسی فرصت های صادراتی، متفاوت از نتایج پژوهش های پیشین است. در حوزه تصاحب نیز سه سازه انتقال دانش فناوری، Best Practice و الزامات قانونی ایزو و کیفیت جزو مقوله هایی است که کمتر در پژوهش های پیشین به آن ها اشاره شده است و در نهایت در حوزه بازآرایی نیز مقوله های مدیریت استراتژیک اقتضایی، هم ذهنی استراتژیک سازمانی، مدیریت تجربه مشتریان و پایمردی استراتژیک کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. به شکل کلی نقش کلیدی مدیران ارشد در راهبری موضوعات و ایجاد هم ذهنی و همراهی مناسب با پرسنل و مشتریان به عنوان درون نمایه اصلی مورد توجه مدیران برای پیشبرد توانمندی پویا در سازمان ها بوده است. اصالت/ارزش افزوده علمی: با توجه به ماهیت فناوری، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی حاکم بر فعالیت این شرکت ها نیاز است از طریق شناسایی خرد بنیان های توانمندی های پویا، نقشه راه مشخصی را برای فعالان این حوزه ارائه کرد.  

تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل زمینه ای بر رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد کارکنان انجام شده است. بدین منظور، پرسشنامه ای برای سنجش این متغیرها طراحی شده است و پس از اطمینان از روایی و پایایی ابزار اندازه گیری توسط تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، در میان نمونهای متشکل از 333 نفر از کارکنان هفت بانک منتخب توزیع شده است. روش تحقیق حاضر، توصیفی همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر الگوی معادلات ساختاری است. نتایج حاصل از الکوی تحقیق نشان داد که عوامل زمینه ای می توانند بر اساس مدل تحلیل مسیر ارایه شده بر رفتار شهروندی و عملکرد کارکنان این بانکها، تاثیر بگذارد. همچنین از بین عوامل زمینه ای، عوامل فردی بیشتر از سایر عوامل، قدرت تبیین کنندگی رفتار شهروندی سازمانی را دارند. در پایان، به منظور دست یابی به عملکرد بهتر از طریق استقرار رفتار شهروندی سازمانی، پیشنهادهایی برای مدیران ارایه شده است.