رؤیا عباسی اصل

هدف: هدف پژوهش تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه هویت اخلاقی بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 97-96 به تعداد 10183 نفر بود. بر اساس جدول کرجسی-مورگان 1970، تعداد 381 نفر برای تحلیل عاملی اکتشافی و 384 نفر برای تحلیل عاملی تأییدی و پایایی مقیاس و در مجموع 765 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به شکل زیر انتخاب شد. از میان 12 دانشکده به صورت تصادفی 4 دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، شیمی، علوم اقتصادی و اداری، علوم پایه و از میان گروه های آموزشی هر دانشکده 2 کلاس کارشناسی، 1 کلاس کارشناسی ارشد و 1 کلاس دکتری انتخاب و پرسشنامه هویت اخلاقی بلک و رینولدز (2016) توسط 726 نفر تکمیل و پس از حذف 61 پرسشنامه ناقص و نقاط پرت، پرسشنامه 665 نفر تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که پرسشنامه هویت اخلاقی دارای دو عامل خود اخلاقی و تمامیت اخلاقی است و این ساختار توسط تحلیل عاملی تأییدی نیز تأیید شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون حاکی از همبستگی متوسط میان بُعدها (30/0 =r، 0001/0 =P) و همبستگی بسیار قوی بُعد خود اخلاقی (74/0 =r، 0001/0 =P) و تمامیت اخلاقی (86/0 =r، 0001/0 =P) با نمره کل بود. همچنین آلفای کرونباخ برای عامل ها و نمره کل از 80/0 تا 85/0 متغیر بود. نتیجه گیری: پرسشنامه هویت اخلاقی برای سن 18 سال و بالاتر مناسب و از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می توان از آن برای تعیین هویت اخلاقی دانشجویان و اقشار دیگر در راستای شناسایی عامل های خود اخلاقی و تمامیت اخلاقی استفاده کرد.

با توجه به اهمیت باورهای انگیزشی به عنوان یک متغیّر تأثیرگذار در روند آموزش،  ضروری می نماید که بیش از پیش به این موضوع و عوامل پیش بینی کنندة آن پرداخته شود. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه علّی بین توانایی های فراشناختی، خودکارآمدی و باورهای انگیزشی صورت گرفت. شرکت کنندگان شامل 393 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندارن در سال تحصیلی 1394-1393 بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور اندازه گیری متغیّرهای پژوهش، از پرسشنامه های راهبردهای انگیزشی و حالت های فراشناختی استفاده شد و برای ارزیابی مدل پیشنهادی، از نرم افزار آموس و از روش تحلیل مسیر استفاده شد. براساس یافته های به دست آمده از تحقیق، با توجه به مقادیر شاخص های به دست آمده، داده ها با مدل تحقیق برازش داشت: 1- توانایی های فراشناختی، خودکارآمدی را به صورت مثبت و کنترل باورهای یادگیری را به صورت منفی پیش بینی می کند؛ 2- خودکارآمدی قادر است کنترل باورهای یادگیری، جهت گیری درونی و بیرونی به هدف و ارزش تکلیف از ابعاد باورهای انگیزشی را به صورت مثبت و معنادار و اضطراب امتحان را به صورت منفی و معنادار پیش بینی کند؛ 3- توانایی های فراشناختی از طریقِ خودکارآمدی، تمامی ابعاد باورهای انگیزشی را به صورت معناداری پیش بینی می کند. با توجه به نتایج فوق، بدیهی است که افزایش توانایی های فراشناختی با افزایش خودکارآمدی و به تبع کاهش اضطراب امتحان، افزایش جهت گیری درونی و بیرونی به هدف، ارزش تکلیف و کنترل باورهای یادگیری در دانش آموزان همراه باشد