عباس نظریان مادوانی

سرمایه فکری و مدیریت دانش، یک موضوع جدید و بین رشته ای می باشد که می تواند تاثیر زیادی در بهبود بهره وری سازمان ها از جمله وزارت ورزش و جوانان داشته باشد. هدف از انجام این پژوهش، تعیین ارتباط بین مدیریت دانش و سرمایه فکری با  بهره وری نیروی انسانی در وزارت ورزش و جوانان بود. روش پژوهش حاضر، همبستگی از نوع تحقیقات کاربردی بود و جامعه آماری آن  کلیه کارکنان حوزه ستادی- به جهت قابلیت اجرایی بیشتر موضوع در حوزه ستادی-  وزارت ورزش و جوانان(مشتمل بر600 نفر) بود که از میان آنها 234 نفر به صورت تصادفی ساده و بر طبق جدول مورگان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از سه پرسشنامه بهره وری منابع انسانی جاهد(1385) با اقتباس از  مدل اچیو، مدیریت دانش صالحی(1389) با اقتباس از  مدل نیومن و سرمایه فکری بنتیس(1998) با اقتباس از مدل بنتیس استفاده شد و روایی صوری و محتوایی آنها مورد تایید اساتید تربیت بدنی و علوم ورزشی قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده، از روش های آماری توصیفی و استنباطی از جمله کلموگروف- اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که ارتباط مثبت و معناداری بین سرمایه فکری و مدیریت دانش با بهره وری نیروی انسانی وجود دارد و همچنین این دو متغیر توان پیش بینی بهره وری نیروی انسانی حوزه ستادی وزارت ورزش و جوانان را دارند.                                                                                                                       

هدف تحقیق حاضر، مدلسازی معادلات ساختاری مدیریت دانش، نوآوری و اثربخشی سازمانی در کارکنان وزارت ورزش و جوانان ایران بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود که به شیوه میدانی اجرا شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان وزارت ورزش و جوانان (430N=) بود که با توجه به جدول کرجسی و مورگان، از بین آنها 203 نفر به شیوه تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری تحقیق شامل سه پرسشنامه «مدیریت دانش» پروبست و همکاران (2000)، پرسشنامه «نوآوری سازمانی» مک کین و زوک (2006) و پرسشنامه «اثربخشی سازمانی» هسو (2002) بود. برای طراحی مدل، از مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد مدیریت دانش با ضریب مسیر (65/0pc=) بر نوآوری سازمانی و با ضریب مسیر (78/0pc=) بر اثربخشی سازمانی دارای اثر مستقیم است. در اثرگذاری مدیریت دانش بر اثربخشی و نوآوری سازمانی، به کارگیری دانش با بار عاملی 79/0، انتقال دانش (72/0)، کسب دانش (41/0) و ثبت و ضبط (32/0) به ترتیب بیشترین نقش را داشتند. همچنین، نوآوری سازمانی با ضریب مسیر (56/0pc=) بر اثربخشی سازمانی اثر مستقیم داشت. مدیریت دانش علاوه بر اثرگذاری مستقیم بر اثربخشی سازمانی، به صورت غیرمستقیم از طریق نوآوری سازمانی نیز بر اثربخشی سازمانی اثر داشت و میزان اثرگذاری غیرمستقیم کمتر از اثرگذاری مستقیم بود. بر اساس نتایج به دست آمده، لازم است با ارتقای دو مولفه به کارگیری دانش و انتقال دانش در بین کارکنان وزارت ورزش و جوانان، شاهد افزایش نوآوری و اثربخشی سازمانی در بین کارکنان این وزارتخانه باشیم.