زینب صدوقی

در نظام اقتصاد سیاسی جهانی یکی از مهم ترین ابعاد امنیت انرژی، ثبات قیمت نفت است. عوامل مؤثری همچون میزان ظرفیت تولیدی اعضای اوپک و غیراوپک و میزان مصرف، قیمت نفت را تحت تأثیر قرار می دهند. تغییرات قیمت نفت در زمان افزایش و کاهش ناگهانی قیمت ها یا به عبارتی شوک قیمت نفت آثاری را برای هریک از بازیگران بازار جهانی نفت اعم از تولید کنندگان، مصرف کنندگان و شرکت های نفتی بین المللی به دنبال داشته باشد. اما به رغم وجود عوامل و بازیگران متعدد تأثیرگذار بر قیمت نفت، در این میان نقش امریکا به لحاظ دارا بودن بازار عرضه و نیز مصرف، ذخایر نفتی و به ویژه تحولات نرخ برابری دلار، از مهم ترین عوامل مؤثر بر تغییرات قیمت نفت به عنوان عوامل غیراوپک به ویژه از سال 2001 به بعد محسوب می شود. این مقاله در تلاش است تا با به کارگیری رویکرد اقتصاد سیاسی بین الملل به بررسی عوامل تغییرات قیمت نفت پس از سال 2001، نقش نوسانات نرخ برابری دلار بر تغییرات قیمت نفت و تغییر ظرفیت تولیدی و مصرف کشورهای غیراوپک به ویژه امریکا بپردازد.

یکی از مولفه های مهم در برنامه ریزی سلامت، دسترسی به داده های جمعیتی قابل اطمینان از جمله آمارهای مرگ و میر می باشد، این اطلاعات باید بطور مرتب مورد بررسی و از نظر کم ثبتی و بد ثبتی تصحیح گردند. مطالعه حاضر کاربردی و روش آن اسنادی و گذشته نگر است و اطلاعات آن از نوع سرشماری می باشد که با مراجعه به آمارهای مرگ در استان ایلام و داده های جمعیتی سرشماری نفوس سال 1395 انجام شده است. برای رسیدن به اهداف این مطالعه از روش براس برای ارزیابی پوشش داده های مرگ استفاده گردیده است. نتایج این مطالعه نشان داد، ضریب اصلاح موارد مرگ برای استان ایلام 1/68و پوشش ثبت 60 درصد است. همچنین این ضریب برای نقاط شهری، روستایی، مردان و زنان به ترتیب 1/72 ، 1/59 ،1/38، 2 و پوشش ثبت 58 ، 62، 73 و 47 درصد می باشد. یافته های این مطالعه بیانگر اختلاف زیاد امید زندگی قبل و بعد از تصحیح با استفاده از روش براس است. بطوریکه محاسبه امید زندگی برای کل جمعیت قبل از روش براس از 79/8 به 75/2 تغییر یافته است. این شاخص به ترتیب در جمعیت مردان و زنان از 78/9 به 75/1 و از 5/ 81 به 75/3 و در مناطق شهری و روستایی از 79/5 به 74/8 و از 80/1 به 75/9 کاهش یافته است.

وابستگی متقابل ناشی از جهانی شدن و بحران های مشترک، همکاری اندیشمندان در رشته های علمی مختلف را به منظور مواجهه با مسائل پیشِ رو، اجتناب ناپذیر کرده است. آنچه بدیهی است، سنگ بنای اولیه تعاملات افراد و مدیریت شرایط پیچیده کنونی، نیازمند ایجاد فضایی مبتنی بر دوستی و آرامش است. از اینروست که در دهه های اخیر، شکل دهی و ترویج فرهنگ صلح، به دغدغه پژوهشگران تبدیل شده است. اعتقاد بر این است صلح ضمن به ارمغان آوردن آرامش، ثبات و امنیت، به تحقق توسعه پایدار یاری می رساند. صلح به عنوان موضوعی میان رشته ای، در شاخه های مختلف علم معنا می یابد و بنابراین هریک از دریچه خاصی، اهمیت و نحوه ترویج آن را مورد مطالعه قرار داده اند. در این مقاله، دانش و آگاهی به عنوان مفهوم محوری در شکل گیری بینش، نگرش و رفتار صلح آمیز تلقی شده و در این راستا نقش دانشگاه به عنوان عالی ترین نهاد آموزشی بعد از دوران متوسطه در ترویج فرهنگ صلح مورد بررسی قرار گرفته است. در قالب روش کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته با صاحب نظران حوزه صلح و آموزش، و در راستای پاسخ گویی به این سؤال که چگونه دانشگاه ها می توانند در ترویج فرهنگ صلح نقش آفرین باشند؟ این فرضیه مورد آزمون قرار گرفت: «دانشگاه در چارچوب کارکردهای آموزشی، پژوهشی و خدمات اجتماعی و همچنین نقش آفرینی در نهاد دیپلماسی می تواند به ترویج فرهنگ صلح یاری رساند». با توجه به یافته های حاصل از مطالعات نظری و بررسی های میدانی، الگوی دانشگاه پایدار به عنوان الگوی مطلوب دانشگاه فعال در مسیر صلح معرفی شده است؛ دانشگاهی که پایداری در ساختار آموزشی، پژوهشی و خدماتی اش نهادینه شده باشد.