عباس حسینی

گسترش روز افزون صنعت هواپیمائی، ضرورت احداث فرودگاه‎های مناسب را امری اجتناب ناپذیر می‎سازد. در این رابطه مکان‎یابی و طرّاحی قسمت های مختلف فرودگاه نیازمند مطالعه و شناخت جامع عناصر و عوامل آب و هوائی مرتبط با فنّ هوانوردی است. دما یکی از عوامل مؤثّر در مطالعات اقلیمی بوده و نقش تعیین کننده ای در شناخت شرایط محیطی دارد. پدید? یخبندان که نتیجة کاهش دما در محیط می باشد، در امر هوانوردی دارای اهمّیّت زیادی است؛ زیرا وقوع یخبندان چه در سطح باند و چه بر روی بدنه و کنترل فرامین هواپیما بالاخص به هنگام نشست و برخاست آن عامل بسیار خطرناکی برای ایمنی هواپیما محسوب می شود. با توجّه به این که انتظار می‎رود در سال های آتی به دلیل نیازهای عمومی منطقه، فرودگاه مشترک و چند منظوره ای در مجاورت شهر میانه واقع در استان آذربایجان شرقی احداث شود؛ لذا در این پژوهش عنصر دما و به تبع آن پدیدة یخبندان به عنوان یکی از عوامل آب و هوایی مؤثّر در مطالعات اقلیم فرودگاهی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. برای انجام این مطالعه از آمار و اطّلاعات یازده سال?(1997-1987) دما و تعداد روزهای یخبندان ایستگاه سینوپتیک میانه استفاده شده است. تجزیه و تحلیل های دمایی منطقه و بررسی میانگین، حدّاکثر و حدّاقل مطلق دما نشان می دهد که منطقهء مورد مطالعه در طیّ سال های متوالی دارای تابستان های گرم تا بسیار گرم و زمستان های سرد تا بسیار سرد بوده و دامنهء تغییرات نهائی دما با 4/67 درج? سانتی گراد بسیار چشمگیر است. تطبیق دورة برگشت دما با روش توزیع نرمال نشان می دهد که طیّ?چهل سال آینده احتمال دارد میانگین حدّاکثر دما به 46/42 درج? سانتی گراد نیز برسد. بررسی آمار و ارقام مربوط به تعداد روزهای یخبندان نشان می دهد که با در نظر گرفتن انحراف معیار به مدّت سیزده روز با اطمینان 95 % تاریخ تقریبی شروع یخبندان در منطقه در ماه اکتبر بوده و در ماه ژانویه به حدّاکثر خود (28 روز) می‎رسد. در ادامة این بررسی با استفاده از دماهای میانگین متوّسط روزانه و میانگین حدّاکثر روزانه، درجه حرارت مرجع فرودگاه تعیین گردیده و تصحیحات مربوط به طول پایة باند پرواز برای هر رده فرودگاه انجام شده است. در نهایت راهکارها و پیشنهاداتی نیز در این زمینه ارائه گردیده است.

در طرّاحی و احداث فرودگاه‌ها به ویژه در جهت‌گیری باندپرواز، عامل باد اهمّیّت بسزائی دارد. امتداد یا امتدادهای نشست و برخاست در جهت بادهای غالب احداث می‌شوند؛ به طوری که در آن جهت سرعت بادهای جانبی بر محور باندپرواز از 13 نات یا 15 مایل بر ساعت تجاوز ننموده و 95% از بادها را با احتساب بادهای آرام جذب نماید. در این پژوهش با استفاده از آمار هفده سالة ایستگاه سینوپتیک اردبیل (2000-1984) در هشت قرائت در روز و در ساعات اصلی و فرعی سینوپ و با بهره‌گیری از نرم افزار (WR-PLOT) تحت ویندوز، گلبادهای شانزده جهتی ماهانه برای شناخت بادهای غالب منطقه در ساعات اصلی و فرعی سینوپ ترسیم شده است. سپس گلبادهای قطبی شانزده جهتی مختصّ محاسبات مربوط به ضریب استفاده از امتداد یا امتدادهای نشست و برخاست با استفاده از نرم افزار اتوکد برای هر ماه ترسیم شده است. درصدهای فراوانی وزش باد از جهات شانزده‌گانه با منظور نمودن 13 نات باد جانبی مجاز عمود بر محور باندپرواز بر روی گلباد درج گردیده و آنگاه با تقسیم‌بندی گلباد به 360 درجه با فواصل 10 درجه، امتدادهای نشست و برخاست برای ماه‌‌‌های مختلف سال طرّاحی شده است. از بررسی‌ها و مطالعات انجام یافته نتیجه می‌شود که باند 23–5 و 24-6 بیش از 95% بادها را با درنظرگرفتن بادهای جانبی مجاز (13 نات در ساعت) در طول سال جذب می‌نمایند. امتدادهای فوق‌الذکر نسبت به باند33-15، باندپرواز موجود فرودگاه اردبیل 70 تا 80 درجه به سمت راست چرخش نشان می‌دهند. واژگان کلیدی : اقلیم‌شناسی، باد، باندپرواز، فرودگاه اردبیل.

زمینه و هدف: امروزه یافتن بهترین روش بازیافت برای ورزشکاران اهمیت زیادی پیدا کرده است. هدف تحقیق حاضر بررسی آثار تکرار فعالیت های سرعتی (RSA) و 12 دقیقه غوطه وری در آب سرد (CWI) 14 درجه سانتی گراد بلافاصله بعد از RSA، بر مقادیر سرمی شاخص های التهابی خستگی اینترلوکین-6 (IL-6) و عامل نکروز تومور آلفا (TNF-α) در مردان فعال بود. روش تحقیق: روش تحقیق نیمه تجربی و جامعه آماری مردان فعال با دامنه سنی 20 تا 26 سال بودند. بدین منظور تعداد 20 نفر مرد فعال با دامنه سنی 20 تا 26 سال پس از انجام RSA به صورت تصادفی به دو گروه 10 نفره کنترل استراحت غیر فعال (PAS) و تجربی CWI تقسیم شدند. از هر دو گروه قبل و بعد از فعالیت ورزشی و بلافاصله و 24 ساعت بعد از غوطه وری در آب سرد نمونه خونی گرفته شد. برای بررسی تأثیر RSA بر مقادیر سرمی شاخص های التهابی از آزمون ناپارامتریک ویلکاکسون و برای بررسی تأثیر CWI بر این مقادیر از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد (05/0>p). یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که RSA موجب افزایش مقادیر سرمی TNF-α و IL-6 می شود (به ترتیب با 02/0=p و 0001/0=p). CWI پس از RSA موجب کاهش معنی دار مقادیر سرمی TNF-α شد (006/0=p). CWI و PAS پس از RSA هیچکدام مانع افزایش معنی دار مقادیر سرمی IL-6 نشدند، اما در گروه آب سرد این افزایش کمتر بود (001/0=p). CWI پس از RSA باعث کاهش معنی دار مقادیر سرمی TNF-α در 24 ساعت پس از CWI شد (01/0=p). شاخص های CWI و PAS پس از RSA باعث کاهش معنی دار (01/0=p) (01/0=p) مقادیر سرمی IL-6 در 24 ساعت پس از CWI شدند. نتیجه گیری: غوطه وری در آب سرد و سرما با کاهش موضعی نفوذ پذیری عروق خونی موجب محدود کردن یا به تأخیر انداختن تجمع برخی عوامل التهابی می شود.