امیر وزینی طاهر

هدف این تحقیق بررسی ارتباط مهارت های حرکتی پایه (مهارت های جابجایی و کنترل شئ) و فعالیت های جسمانی (فعالیت های سازمان یافته و فعالیت های ایستا) بوده است. همچنین نقش شاخص توده بدنی (BMI) به عنوان متغیر تعدیل کننده بررسی شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان 6 تا 12 ساله شهر قزوین بود که 116 نفر از آنها به طور تصادفی به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. مهارت های حرکتی پایه با استفاده از آزمون رشد حرکتی درشت (TGMD-2) مورد ارزیابی قرار گرفتند و فعالیت های روزانه نیز بوسیله پرسشنامه فعالیت های یک سال گذشته (آرون و همکاران، 1995) که بوسیله محقق تعدیل شده بود بررسی شدند. برای محاسبه شاخص توده بدنی، قد و وزن آزمودنی ها اندازه گیری شد. با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن، ارتباط بین مهارت های حرکتی پایه و فعالیت های روزانه ارزیابی شد. بر اساس نتایج این تحقیق و در سطح آلفای 05/0≥P، مجموع مهارت های پایه ارتباط معنی داری با فعالیت های سازمان یافته داشتند (560/0r=) اما با فعالیت های ایستا ارتباط معنی داری دیده نشد (380/0-=r). نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که کودکانی که سطح بالاتری از فعالیت های سازمان یافته را دارند در مهارت های حرکتی پایه عملکرد بهتری خواهند داشت اما سطح بالای فعالیت های ایستا تاثیر معنی داری بر این مهارت ها ندارد. همچنین بر اساس این یافته ها، اضافه وزن و سطوح بالاتر از طبیعی شاخص توده بدنی در کودکان، مشارکت در فعالیت های بدنی را محدود می کند. از آنجا که شرکت در کلاس ها و برنامه های تربیت بدنی در رشد مهارت های پایه کودکان نقش اساسی دارد، تنظیم فعالیت های سازمان یافته مناسب بوسیله والدین و معلمان تربیت بدنی اهمیت ویژه ای می یابد.

جوّ اجتماعی، مانند کلاس درس یا تیم ورزشی، تعیین کننده جوّ انگیزشی است که فرد ادراک می کند. همچنین محققان گزارش کرده اند که بازیکنان تیم های ورزشی مختلف از نظر عوامل روان شناختی متفاوت اند که این امر می تواند به جو انگیزشی تیم ورزشی مرتبط باشد. تا کنون، مطالعات اندکی به بررسی این موضوع در ورزشکاران نخبه پرداخته اند؛ از این رو هدف از این تحقیق بررسی جو انگیزشی ادراک شده و ارتباط آن با اضطراب و عزت نفس در ورزشکاران نخبه و غیرنخبه رشته های تیمی است. شرکت کنندگان در این تحقیق شامل 116 ورزشکار مرد در دامنه سنی 18 تا 29 سال (با میانگین سن 7/3±24) بودند که در یکی از سطوح نخبه یا غیرنخبه مشغول فعالیت بودند (55 نفر نخبه و 61 نفر غیرنخبه). در این تحقیق از نسخه دوم پرسشنامه جو انگیزشی ادراک شده در ورزش (PMCSQ-2) برای ارزیابی انگیزش، مقیاس اضطراب ورزشی (SAS) برای ارزیابی اضطراب و پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت (SEI) برای اندازه گیری عزت نفس ورزشکاران استفاده شد. از آزمون کولموگروف - اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن داده ها، روش های آمار توصیفی برای گزارش امتیازات ورزشکاران، آزمون تحلیل واریانس یک سویه برای تفاوت در عملکرد بین دو گروه استفاده شد و همچنین با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون ارتباط اضطراب و عزت نفس با جو انگیزشی ادراک شده بررسی شد. نتایج نشان داد در ورزشکاران نخبه، در مقایسه با همتایان غیرنخبه آن ها، جو انگیزشی ادراک شده بیشتر از نوع تکلیف محور است، اما از لحاظ عزت نفس و اختلال تمرکز تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود ندارد. در بُعد تکلیف محور، نمرات ورزشکاران نخبه در یادگیری مشارکتی و نقش مهم بیشتر از همتایان غیرنخبه شان بود. با بررسی همبستگی ها مشاهده شد بین جو تکلیف محور و خودمحور، اضطراب پیکری و جو تکلیف محور، جو تکلیف محور و نگرانی، اختلال تمرکز با جو تکلیف محور، اضطراب پیکری و عزت نفس و نیز نگرانی و عزت نفس در سطح 05/0 رابطه ای معنی دار و معکوس وجود دارد. با توجه به نتایج این پژوهش و تحقیقات مشابه به نظر می رسد عملکرد ورزشکاران آشکارا تحت تأثیر ویژگی های روانی قرار می گیرد. عوامل روانی می تواند موجب تمایز بین ورزشکاران نخبه و غیرنخبه شود. افزایش سطح آمادگی روانی باعث افزایش درصد موفقیت ورزشکاران می شود و احساس کفایت و شایستگی در آن ها به وجود می آورد که باعث افزایش انگیزش، اعتماد به نفس و عزت نفس می شود و در نهایت، به پیشرفت در عملکرد ورزشی منجر می گردد. به مربیان توصیه می شود با دادن تمرینات منظم، تشویق و پاداش ها، دادن بازخورد به موقع و همچنین استفاده از راه-کارهایی برای افزایش اعتماد به نفس و کاهش اضطراب، انگیزش را در ورزشکاران و فراگیرندگان خود افزایش دهند.

استعدادیابی، فرایندی است که از طریق آن افرادی که بیشترین امید برای موفقیت آنها در آینده وجود دارد، شناسایی می شوند. هدف از تحقیق حاضر بررسی کاربرد یک رویکرد چندمتغیره در استعدادیابی بازیکنان نوجوان رشتة ورزشی فوتبال بود. جامعة تحقیق عبارت بود از کلیة فوتبالیست های 12 تا 16 سالة استان تهران. یک مجموعه آزمون با هدف اندازه گیری عوامل روانی، تکنیکی، فیزیولوژیکی و آنتروپومتریکی روی فوتبالیست های نوجوان در دو سطح نخبه (26 نفر) و زیرنخبه (35 نفر) به کار گرفته شد. آزمودنی ها در چهار گروه سنی زیر 16، 15، 14 و زیر 13 سال قرار گرفتند. برای ارزیابی مهارت های روانی از پرسشنامة اتاوا – 3 استفاده شد. همچنین مهارت های تکنیکی با آزمون های شش گانة پیشنهادی فدراسیون فوتبال انگلیس اندازه گیری شدند. آزمون های فیزیولوژیکی عبارت بودند از پرش ارتفاع، دراز و نشست، دو سرعت 10 متر، دو سرعت 40 متر و دو رفت و برگشت 280 متر، برای سنجش ویژگی های آنتروپومتریکی نیز از اندازه گیری های قد، وزن، شاخص تودة بدنی، طول ساق، طول ران، ضخامت زیر جلدی چهار ناحیة بدن و درصد چربی بدن استفاده شد. روش آماری مورد استفاده برای تحلیل یافته ها، تحلیل واریانس چندمتغیره بود. یافته ها نشان داد که از بین چهار دسته مقیاس های مورد ارزیابی، مقیاس های فیزیولوژیکی از لحاظ آماری توانایی بیشتری در تفکیک سطوح داشتند. نتایج پژوهش حاضر تفاوت معناداری بین بازیکنان نخبه و زیرنخبه در سه دسته ویژگی های فیزیولوژیکی، تکنیکی و روانی نشان داد. اما در ویژگی های آنتروپومتریکی تفاوت معناداری دیده نشد. ورزشکاران نخبه در آزمون های دراز و نشست، دو رفت و برگشت، دو سرعت 10متر و دو سرعت 40 متر (از آزمون های فیزیولوژیکی)، دویدن با توپ، چرخیدن، سرعت، دریبل و شوت زدن (از آزمون های تکنیکی)، هدف گذاری، آرمیدگی، مقابله با استرس، فعال سازی، تمرکز، بازیابی تمرکز و طرح مسابقه (از مهارت های روانی) تفاوت معناداری با بازیکنان زیرنخبه داشتند (05 /0 P<). این یافته ها نشان می دهد که در مدلهای استعدادیابی باید بیشتر بر مهارت های روانی تأکید شود. نتیجه اینکه، یک رویکرد چندمتغیره با در نظر گرفتن تفاوت های سنی می تواند به طور موفقیت آمیزی فوتبالیست های نخبه را از همنوعان زیرنخبة خود در سنین نوجوانی متمایز کند. پیشنهاد می شود در فرایند استعدادیابی در سنین زیر 13 و 14 سال، کمتر از ارزیابی های فیزیولوژیکی استفاده شده و تأکید بیشتری بر ویژگی های تکنیکی شود

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر آمادگی روانی ورزشکاران شرکت کننده در دهمین المپیاد ورزشی دانشجویان سراسر کشور بر میزان بروز آسیب های ورزشی در آنان بود. بدین منظور 375 نفر از این افراد در دو گروه دختر (178 نفر) و پسر (197 نفر) در این پژوهش شرکت کردند. آزمودنی ها از هفت رشته ورزشی انتخاب شدند که در دو دسته رشته های تیمی و انفرادی قرار گرفتند. اطلاعات تحقیق از طریق فرم گزارشی آسیب های ورزشی و پرسشنامه آمادگی روانی OMSAT-3 جمع آوری شد. از روش های آمار توصیفی (مانند میانگین و انحراف استاندارد) و آزمون ضریب همبستگی پیرسون در سطح اطمینان 95 درصد برای تحلیل داده ها استفاده شد. بررسی تفاوت های جنسیتی در متغیرهای تحقیق نشان داد که بیشترین میزان بروز آسیب در ورزشکاران دختر در اندام تحتانی بود درحالی که در ورزشکاران پسر اندام فوقانی بیشترین شیوع آسیب دیدگی را داشت. ضمن اینکه ورزشکاران دختر و پسر در سه دسته مهارت های روانی تفاوت زیادی با یکدیگر نداشتند. نتایج نشان داد که در ورزشکاران دختر بین مهارت های شناختی و میزان بروز آسیب در اندام تحتانی ارتباط معکوس و معنی داری وجود داشت (015/0=r). همچنین بین مهارت های شناختی و میزان شیوع آسیب ها در استخوان ها و مفاصل ارتباط معکوس و معنی داری مشاهده شد (003/0=r و 046/0=r). اما در ورزشکاران پسر ارتباط معنی داری بین مهارت های روانی و آسیب در اندام ها و بخش های مختلف بدن وجود نداشت. در مجموع یافته های این تحقیق نشان می دهد که برخورداری از سطح بالایی از مهارت های شناختی (مانند طرح مسابقه) به ورزشکاران کمک می کند تا بهتر بتوانند با موقعیت های مختلفی که در ورزش اتفاق می افتد کنار بیایند. این پدیده می تواند در کاهش بروز آسیب های ورزشی نقش مهمی داشته باشد. بنابراین به مربیان و متخصصان ورزش جوانان توصیه می شود تلاش کنند تا مهارت های شناختی را در ورزشکاران جوان ارتقا دهند تا از این طریق احتمال بروز آسیب های ورزشی را در آنها کاهش دهند. به طور کلی نتایج این تحقیق از جنبه های مختلف مدل آسیب- استرس حمایت می کند.

هدف از انجام این بررسی تأثیر حضور تماشاگران بر افزایش انگیختگی و اثر آن بر ادراک عمق ورزشکاران بود. جامعة آماری این تحقیق را کلیه دانشجویان دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تهران تشکیل دادند که از میان این 58 نفر (23 نفر زن و 35 نفر مرد با میانگین سنی 3 /23 و انحراف استاندارد 16 /2) به صورت تصادفی انتخاب شدند. آزمودنی ها در دو محیط انگیزشی (با حضور تماشاگر و بدون حضور تماشاگر) مورد آزمون قرار گرفتند. به منظور سنجش سطح انگیختگی آزمودنی ها، از آزمون اضطراب رقابتی ورزشی (SCAT) استفاد شد. همچنین، ابزار مورد استفاده برای سنجش ادراک عمق، دستگاه آزمونگر الکتریکی ادراک عمق (مدل B122) بود.نتایج آزمون t همبسته در سطح 05 /0 اختلاف معنی داری بین نتایج آزمون ادراک عمق در دو محیط انگیزشی پایین و انگیزشی بالا نشان داد. به بیان دیگر، آزمودنی ها در محیط انگیزشی بالا (یعنی در حضور تماشاگر) دچار تخمین نادرستی در ادراک عمق شدند که این اثر در هر دو جنس مشابه. با توجه به نتایج این پژوهش، ورزشکاران مبتدی در محیط انگیزشی بالا در مقایسه با محیط انگیزشی پایین به منابع اطلاعاتی و نشانه های محیطی متفاوتی توجه می کنند که منجر به قضاوت نادرست در تخمین عمق می شود.

هدف این پژوهش استفاده از تحریک چند حسی و تمرین یوگا به عنوان روش هایی غیر دارویی به منظور بهبود کیفیت زندگی مردان سالمند مبتلا به دمانس بود. در این پژوهش نیمه تجربی، 80 مرد سالمند در دامنه سنی 88-60 سال با میانگین سنی 59/5 ± 94/70 سال به طور تصادفی انتخاب شده و در سه گروه آزمایشی (تمرین یوگای دسته جمعی، تحریک چند حسی و ترکیبی ) و یک گروه کنترل قرار گرفتند. نتایج نشان داد، اختلاف نمره کلی کیفیت زندگی و چهار حیطه آن در سه گروه آزمایشی در پیش و پس آزمون معنادار بود. گروه تمرین ترکیبی که از هر دو نوع مداخله سود می برد بیشترین پیشرفت را در نمره های کیفیت زندگی داشت. ازنظر جسمانی، یوگا از تحریک چندحسی مفیدتر بود؛ درحالی که تحریک چندحسی آثار مثبت محیطی بیشتری برای سالمندان مبتلا به دمانس داشت. در مجموع، مشغول کردن سالمندان مبتلا به دمانس در محیط ها و فعالیت هایی که تنوع و میزان محرک ها در آنها بالاست، از نظر روان شناختی، جسمانی و اجتماعی، کمک فراوانی به آنها می کند. یافته های این پژوهش در طراحی و اجرای برنامه های ارتقاء سلامتی سالمندان مبتلا به دمانس می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

هدف از این پژوهش ارزیابی تأثیر تمرینات شناختی حرکتی در بهبود شناخت، تعادل و گام برداری است که پیش تر به عنوان عوامل خطرزای افتادن معرفی شده اند. مداخله تمرینی با رویکرد شناختی حرکتی به مدت 3 ماه با پیگیری دو ماهه روی 40 سالمند در دو گروه افراد مبتلا به دمانس (20) و افراد دارای وضعیت شناختی طبیعی (20) انجام شد. از این تعداد نیمی مرد و نیم دیگر زن بودند. ارزیابی ها شامل تجزیه و تحلیل عوامل خطرزای افتادن (گام برداری، تعادل و وضعیت شناختی) به علاوه ارزیابی متغیرهای افتادن و شاخص های عملکردی بود. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که آزمودنی های مبتلا به دمانس بهبود معنی داری در پارامترهای مختلف شناخت، تعادل و گام برداری پس از دوره مداخله داشتند که در 2 ماه پیگیری نیز حفظ شد. این بهبودها با کاهش افتادن و ترس از افتادن و نیز عملکرد بهبود یافته در آزمون های برخاستن و حرکت کردن زماندار و دسترسی عملکردی همراه بود (05/0>P). همچنین همبستگی متوسطی بین یکی از پارامترهای تعادل (مسافت نوسان COP در محور AP) با سابقه افتادن برای گروه دمانس مشاهده شد (75/0=r، 05/0>P). یافته ها بیان کننده کاهش معنی داری در خطر افتادن در این قشر آسیب پذیر در نتیجه بهبود عوامل خطرزای افتادن حاصل از مداخله بود. بهبود در این عوامل با تعداد افتادن های کمتر که توسط پرستاران و خود سالمندان گزارش شد همراه بود. این مطالعه می تواند به توسعه یک رویکرد جدید برای پیشگیری و مقابله با خطر افتادن در سالمندان دارای اختلال شناختی کمک کند.

این مطالعه ادبیات پژوهش مربوط به آثار مداخله های شناختی - حرکتی بر عوامل خطرزای افتادن در سالمندان را ارزیابی می کند. سی مطالعه در مرور سیستماتیک وارد شدند که تحلیل کمی داده ها (فراتحلیل) روی همه آنها انجام شد. مداخله ها به سه دسته تقسیم شدند: مداخله های تصویر سازی (43 نمونه)، تکلیف دوگانه (168 نمونه) و مداخله های کامپیوتری (706 نمونه). اندازه اثر کوچکی برای مداخله های تصویر سازی گزارش شد اما اندازه اثر مربوط به تکلیف دوگانه و مداخله های کامپیوتری متوسط بود. در حالی که عوامل متعددی شناسایی شدند که بر خطر افتادن سالمندان تأثیر گذار هستند به نظر می رسد که اختلال در وضعیت ذهنی و جنبش پذیری از اهمیت ویژه ای برخوردار باشند. تمرینات شناختی- حرکتی به دلایلی از جمله هدف گذاری واقع بینانه، تقویت مثبت حین تمرین، بازخورد و توانایی خود نظارتی عملکرد، موجب ثبات بیشتر می شود.

در پژوهش حاضر، نرم افزار اندازه گیری عملکرد حرکت در تکالیف پیگردی با قابلیت محاسبه ریشه میانگین مجذور خطا، به عنوان یکی از مقیاس های مهم اندازه گیری خطا برای ارزیابی عملکرد حرکتی ارائه شده است. براساس شاخص های موردنظر پژوهش، نرم افزار رایانه ای با استفاده از زبان های برنامه نویسی سی، سی پلاس و نرم افزار متلب طراحی و ساخته شد. برای تعیین روایی سازه، ضریب همبستگی بین نتایج دستی و نتایج محاسبه شده توسط نرم افزار بررسی شد که ضریب همبستگی برابر با یک به دست آمد. همچنین از آزمودنی ها خواسته شد مسیر دایره ای، مربعی و مثلثی را در دستگاه پیگردی چرخان دنبال کنند که همبستگی برابر با 83/0 به دست آمد. این ابزار علاوه بر داشتن قابلیت های متنوع، از امتیاز سهولت کار برای استفاده پژوهشگران و کاربران با سطوح مختلف برخوردار است و برونداد آن بسیار دقیق است.

در این پژوهش، رفتارهای تصمیم گیری بازیکنان مرد نخبه فوتبال در موقعیت های مختلف با سه شدت تمرینی (استراحت، 40 درصد بیشینه و 80 درصد بیشینه) و سه موقعیت انگیزشی (پایین، متوسط و بالا) ارزیابی شدند. تعداد 14 بازیکن مرد نخبه فوتبال با حداقل هشت سال سابقه بازی در این پژوهش شرکت کردند (با میانگین سنی 07/23 سال). با استفاده از آزمون تحلیل واریانس عاملی و اندازه های مکرر در سطح آلفای 05/0P< داده های پژوهش تحلیل شدند. در زمانی که انگیختگی متوسط و بالا بود، افزایش شدت تمرین به افت دقت تصمیم گیری منجر شد. اما زمانی که انگیختگی پایین بود، تفاوتی در دقت تصمیم گیری در سه شدت تمرینی وجود نداشت. براین اساس، رفتار تصمیم گیری در فوتبالیست های نخبه تحت تأثیر تعاملات بازیکن با محدودیت های محیطی درحین تلاش برای دستیابی به هدف عملکردی خاصی قرار می گیرد.