اسماعیل حیدرانلو

مقدمه : پایش فرآیندهای سازمانی به منظور بهبود و بازمهندسی آنها، جزء عملکردهای حیاتی در سازمان های با مدیریت نوین بوده و یکی از ضرورت ها و نیازهای اجتناب ناپذیر در یک مدیریت سالم و کارآمد، وجود یک سیستم کامل و دقیق پایش فرآیندها مانند مدل FOCUS-PDCA است. لذا مطالعه حاضر با هدف تاثیر اجرای مدل FOCUS –PDCA بر رضایتمندی دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام شد . روش ها : این پژوهش نیمه تجربی از نوع تک گروهی پیش و پس آزمون می باشد که در نیمسال اول و دوم تحصیلی 99-1398 در دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی انجام شد و 5 فرآیند مدیریت پژوهش انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها در بخش رضایتمندی توسط پرسش نامه محقق ساخته در هریک از مراحل (قبل و بعد از مداخله) سنجیده شد. در بحث زمان سنجی فرآیندها مدت زمان اجرای هر فرآیند برحسب روز سنجیده و گزارش گردید . یافته ها : میانگین زمان انجام فرآیندها با احتساب زمان بری برخی از فرآیندها که تحقق آنها عملا در طول یک ترم تحصیلی بود 74 روز گزارش گردید که پس از تشکیل کارگاه های FOCUS – PDCA و انجام مداخله ارتقاء توسط دانشجویان، میانگین زمان انجام فرایندهای مذکور به 55 روز تقلیل پیدا نمود. میانگین درصد ارتقاء فرآیندهای بررسی شده در خصوص زمان سنجی 65 درصد گزارش گردید. میانگین رضایت مندی دانشجویان تحصیلات تکمیلی از فرآیندهای پژوهشی دانشکده پرستاری 63.6 درصد گزارش گردید که پس از ارتقاء، این رضایت مندی بطور میانگین در مجموع فرآیندها به 21.2 درصد بهبود یافته و رضایتمندی 84.4% رسید. نتیجه گیری : پژوهش حاضر نشان داد که اجرای روش FOCUS-PDCA منجر به ارتقای عملکرد پژوهشی دانشکده پرستاری شده است. پیشنهاد می گردد که این روش در دیگر بخش های بالینی، کمیته تحقیقات دانشجویی و خدمات رفاهی درگیر با دانشجویان و اساتید انجام و از نظر تأثیر آن بر شاخص های دیگر نیز مورد ارزیابی قرار گیرد .

مقدمه: امروزه در بسیاری از سازمانها، ثبت، اصلاح و بهبود فرآیندها به منظور رشد و ارتقاء عملکرد و حرکت در مسیر تعالی سازمانی دنبال می گردد. از جمله ابزارهای کارآمد در حوزه سلامت که در سال های اخیر در کشور ایران برای ارتقاء فرآیندهای سازمانی استفاده شده است، مدل FOCUS-PDCA می باشد. مطالعه حاضر با هدف ثبت و ارتقاء کیفیت فرآیندهای آموزشی دانشکده پرستاری بر اساس مدل FOCUS-PDCA انجام شد. روش ها: این پژوهش نیمه تجربی از نوع تک گروهی پیش و پس آزمون می باشد که در نیمسال اول و دوم تحصیلی 98-1397 در دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی انجام شد و 36 فرآیند آموزشی انتخاب شد. ابزار جمع آوری داده ها در بخش رضایتمندی توسط پرسش نامه محقق ساخته در هریک از مراحل (قبل و بعد از مداخله) سنجیده شد. در بحث زمان سنجی فرآیندها مدت زمان اجرای هر فرآیند برحسب روز سنجیده و گزارش گردید یافته ها: میانگین زمان انجام فرآیندها با احتساب زمان بری برخی از فرآیندها که تحقق آنها عملا در طول یک ترم تحصیلی بود 8/42 روز گزارش گردید که پس از تشکیل کارگاه های FOCUS – PDCA و انجام مداخله ارتقاء توسط دانشجویان و اعضاء هیئت علمی، میانگین زمان انجام فرایندهای مذکور به 32 روز تقلیل پیدا نمود. میانگین درصد ارتقاء فرآیندهای بررسی شده در خصوص زمان سنجی 4/34 درصد گزارش گردید. میانگین نمره رضایت سنجی اولیه فرآیندهای بررسی شده نمره 301 از مجموع 500 بود که بعبارتی میانگین رضایت مندی دانشجویان و اساتید از فرآیندهای آموزشی دانشکده پرستاری 2/60 درصد گزارش گردید که پس از ارتقاء، این رضایت مندی بطور میانگین در مجموع فرآیندها به 26 درصد بهبود یافت. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که اجرای روش FOCUS-PDCA منجر به ارتقای عملکرد آموزشی دانشکده پرستاری شده است. پیشنهاد می گردد که این روش در دیگر بخش های پژوهشی و خدمات رفاهی درگیر با دانشجویان و اساتید انجام و از نظر تأثیر آن بر شاخص های دیگر نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.

اهداف: آموزش مجموعه فعالیت ها و تدابیری است که توسط معلم و فراگیر اجرا می شود و هدف آن کمک به فراگیر برای یادگیری بهتر مطالب است. محور توسعه آموزش، صاحبان فرآیند آموزش هستند و تجربیات آنان می تواند در تببین مفهوم توسعه آموزش نقش اساسی داشته باشد. هدف این مطالعه، تبیین توسعه آموزش از دیدگاه اساتید و دانشجویان به روش کیفی بود. روش ها: این مطالعه کیفی در یکی از دانشگاه های علوم پزشکی شهر تهران انجام شد و 11 نفر از اساتید و دانشجویان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه انفرادی نیمه ساختاریافته استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قراردادی استفاده شد. از نرم افزار MAXQDA 2007 برای دسته بندی، کدگذاری و طبقه بندی متون حاصل از مصاحبه ها استفاده شد. یافته ها: ابتدا حدود 650 کد اولیه استخراج شد. این کدهای اولیه در 9 طبقه آموزش کارآمد، استفاده از تکنولوژی های روز، تحقق اهداف، تعامل و تعادل عناصر آموزشی، تغییر در نگرش و عملکرد دانشجو، تلفیق شیوه های مختلف آموزشی، رشد کمی و کیفی، توسعه یادگیری، یاددهی فرآیند آموختن ، دسته بندی شدند. نتیجه گیری: توسعه آموزش، رشد و پویایی متعادل، همه جانبه و پایدار است.

اهداف: پرستاری، حرفه ای کاربردی است و آموزش بالینی اساس برنامه آموزش را تشکیل می دهد. آموزش بالینی به لحاظ اهمیت قلب آموزش حرفه ای شناخته می شود. این پژوهش به منظور تعیین وضعیت آموزش بالینی از دیدگاه مربیان و دانشجویان پرستاری انجام شد. روش­ها: این پژوهش توصیفی- مقطعی در یکی از دانشگاه های علوم پزشکی تهران در سال 1387 انجام شد. مطالعه به روش سرشماری با گروه نمونه ای شامل 59 دانشجوی پرستاری و 21 مربی پرستاری به انجام رسید. داده ها به وسیله پرسش نامه 6قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک و 5 حیطه مرتبط با وضعیت آموزش بالینی (اهداف و برنامه آموزشی، برخورد مربی با دانشجو در محیط بالین، محیط آموزشی و نظارت و ارزشیابی) جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری T مستقل، ANOVA و من- ویتنی انجام شد. یافته­ها: 9/52% واحدهای پژوهش وضعیت آموزش بالینی را در حد خوب و 7/45% در حد متوسط و 4/1% در حد ضعیف ارزیابی نمودند. به نظر 1/55% دانشجویان، وضعیت آموزش بالینی در حد متوسط، از نظر 85/42% در حد خوب و از نظر 04/2% در حد ضعیف بود. در مقابل، 19/76% مربیان این وضعیت را در حد خوب و 81/23% در حد متوسط ارزیابی نمودند. آزمون آماری من - ویتنی تفاوت دیدگاه دو گروه را معنی دار نشان داد (01/0>p). بین دیدگاه دانشجویان و مربیان در خصوص وضعیت آموزش بالینی در حیطه های اهداف و برنامه آموزش، مربی و نظارت و ارزشیابی تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>p). نتیجه­گیری: بین دیدگاه مربیان و دانشجویان در زمینه وضعیت آموزش بالینی پرستاری تفاوت وجود دارد.