حمیده چوبک

حمیده چوبک

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۶ مورد از کل ۶ مورد.
۱.

مطالعه خط کانجی بر روی سفالینه های چینی به دست آمده از حفاری های باستان شناسی قلعه الموت قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۴۵
قلعه های اسماعیلی در ارتفاعات البرز به دو گروه اصلی تقسیم می شوند؛ دژهایی که احداث آن ها به زمان اسماعیلیان باز می گردد و دیگری قلعه هایی که به دست فدائیان تسخیر و الحاقاتی به آن ها افزوده شد همچون قلعه الموت. بعد از تسخیر قلعه الموت در دوره دومین ایلغار مغول، این قلعه توسط اسماعیلی (نو دولت)، سادات کیایی مورداستفاده قرار گرفت و در دوره صفوی از این قلعه به عنوان محلی برای نگهداری مطرودان فراموشخانه استفاده می شود. از آثار با ارزشی که در قرون 14 -16 میلادی و به ویژه دوره مینگ از چین به مناطق دیگر صادر می شد، چینی آبی و سفید است. در ایران دوره صفوی سفالگران موفق به تولید چینی هایی مشابه چینی های دوره مینگ شدند. ازاین رو با به دست آمده آمدن 4 قطعه چینی آبی و سفید با واژگان چینی از کاوش های قلعه الموت این پژوهش ضرورت یافت. هدف این پژوهش بازخوانی متن کانجی روی سفال ها و استفاده از آن ها جهت شناخت وضعیت باستان شناسی قلعه الموت بود تا به کمک آن بتوان دوره ای که این آثار به آن تعلق دارد را شناسایی کرد. سؤال اصلی پژوهش این است که چینی های الموت به چه دوره ای تعلق دارند و تحلیل این یافته ها بر اساس بافت باستان شناسی و تاریخی قلعه الموت گویای چه اطلاعاتی است؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع آوری اطلاعات بر پایه مطالعات میدانی و کتابخانه ای است. نتایج نشان داد این قطعات به ترتیب با اوزون حسن آق قویونلو و دو پادشاه صفوی شاه طهماسب اول و شاه عباس هم دوره است. دریکی از قطعات نام فغفور چنگ خوا دیده می شود و دو قطعه دیگر متعلق به جیاجینگ و نواده اش وانلی است و عبارت Chang ming fu gui به معنای طول عمر زیاد توأم با شادی، ثروت و تندرستی و Yong bao chang chun به مفهوم همیشه جوان بودن روی این قطعات نوشته شده است. کشف این آثار نشان داد که حیات سیاسی و اجتماعی در قلعه الموت با حمله مغول پایان نیافته و این مکان تا دوره صفوی همچنان مورداستفاده قرار داشت و برخلاف آنچه که در منابع آمده در دوره صفوی از الموت صرفاً به عنوان زندان استفاده نمی شد و تداوم حیات سیاسی و اجتماعی در قلعه الموت خاصه در دوره ترکمانان آق قویونلو و صفویه وجود داشته است.
۲.

پارک باستان شناسی، الگوی مناسب حفاظت و توسعه پایدار محوطه های تاریخی؛ ضرورت ها و مولفه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پارک باستان شناسی حفاظت پایدار محوطه تاریخی سایت موزه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۴۱
موزه ها و محوطه های تاریخی از آن جهت که ارتباط مخاطب را با گذشته برقرار می کنند، برای مردم جذابیت ویژه ای دارند، در این میان، بازدید از محوطه های تاریخی بدلیل قرارگیری در بطن اثر و زمینه های شکل گیری آن، برای مخاطب از اهمیت بیشتری برخوردار است اما ضرورت های حفاظت از آثار، اعم از ملموس، ناملموس و طبیعی، درکنار تلاش برای ادامه حیات محوطه، دغدغه فکری مدیران آن ها است. به منظور نیل به هدف پژوهش، که تلاش برای شناسایی تطابق و یا عدم تطابقِ ضرورت ها و مولفه های پارک باستان شناسی در محوطه های تاریخی می باشد، پاسخ به این سوالات الزامیست. مولفه های اصلی در ایجاد پارک باستان شناسی کدامند؟ و چه ضرورت هایی بر ایجاد پارک باستان شناسی در محوطه های تاریخی دارای مولفه های مربوطه تاکید دارند؟ این تحقیق در ابتدا با رویکرد کیفی براساس مطالعات کتابخانه ای به تعریف و تشریح دیدگاه های نظریه پردازان و منشورها و کنوانسیون های ملی و بین المللی در زمینه موزه، محوطه های تاریخی و پارک باستان شناسی و ویژگی های هرکدام پرداخته، سپس کوشش نموده با راهبرد استدلال منطقی با تکیه بر مباحث بنیانی به پاسخ سوالات بپردازد. در نتیجه در صورتیکه یک محوطه تاریخی شرایط و مولفه های لازم برای تبدیل به پارک باستان شناسی در منطقه را دارا باشد، با مدیریت یکپارچه در قالب پارک باستان شناسی، می تواند موجبات حفاظت پایدار محوطه تاریخی و توسعه پایدار جوامع محلیِ حاضر در منطقه را فراهم آورد. این مولفه ها را می توان به مولفه های ایجابی شامل میراث ملموس، ناملموس و طبیعی، و مولفه های توسعه ای که عبارتند از تاسیسات و تجهیزات، خدمات، نیروی انسانی، اجتماعی، امنیت و ایمنی دسته بندی کرد مولفه های ایجابی، ایجاد پارک باستان شناسی را ممکن می کنند و مولفه های توسعه ای شرایط را برای ادامه حیات آن مهیا می نمایند.
۳.

نگرش عوام به آثار باستانی در دوره قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسطوره مردم میراث فرهنگی دوره قاجار تقدس

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ نگاری
تعداد بازدید : ۱۲۶۵ تعداد دانلود : ۷۹۶
دوره قاجار و مخصوصا عصر ناصری در ایران با تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی فراوانی همراه است که همه جنبه های زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داد. یکی از این تاثیرات در زمینه کشفیات باستانشناسی و تغییر نگرش مردم به آثار باستانی و تاریخ کشورشان بود. با این وجود پیش از آنکه حفاری های علمی در ایران آغاز شود ایرانیان با آثار باستانی محیط زندگیشان، تعامل داشتند. آن ها آثار را به افسانه ها و اسطوره ها مرتبط می ساختند یا اینکه جنبه مقدس به آن می دادند. پس از حضور دلالان عتیقه مردم بومی گاهی به تجارت مواد فرهنگی نیز اقدام می کردند. نگاه مردم به آثار در نگرش آن ها به خود نیز اهمیت داشت. این نگرش در ساخت هویت تاریخی ایرانیان موثر بود و بعدها قسمتی از هویت ملی ایرانیان را تشکیل داد. این پژوهش با روش کتابخانه ای و تحلیل تاریخی به بررسی تاثیر نگاه ایرانیان به میراث فرهنگی در ساخت هویت ملیشان پرداخته است.
۴.

Alamut Castle (Eagle’s Nest): Hassan Sabbah Stronghold(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۲۱
The valley of Alamut is situated in the north – east of Qazvin province. The region is an enclave in the form of a U shape valley in the central Alborz chains and opening up to the fertile Qazvin plains. The mountains of Alamut were ideal for construction of castles. The natural heights contains a section of the defensive structure of the castles. In 1090 A.D, Hassan Sabbah , the leader of Ismailites in Iran , chose the Alamut region , as his headquarter to campaign , preach and convert new followers. This proved to be a turning point for destiny of Alamut Valley. The result of over two centuries Ismailite stronghold, the region witnessed innumerous castles throughout, of which at least 20 “castles “dating back to this era have been identified. The most magnificent castle in the Alamut Valley is the Alamut or the Hassan Sabbah castle, which is built on top of a high rock reaching 2163 m above sea level near the Gazor Khan Village .The rock is 200 m high, with its steep slope and deep and dangerous ravine, the rock is practically inaccessible and forms a part of the Fort’s structure. Covering an area of 20,000sq.m. Currently only ruins of the fort and some towers are apparent and it is only through archeological excavation the mains can be discovered. During the7 seasons of excavation (2001- 2007) more than 5000 Sq.m were unearthed. The discoveries include: main entrances, road networks, steps and stepsflanked, workshops, water reservoirs, depots, living quarters, significant main portal and mosque. With molded and carved delicated brick decoration, as well as broken pieces of turquoise glazed tiles, luster painted tiles, these findings speak of the magnificents architecture of the castle during the Ismailite. Excavations show that the castle has undergone at least four major alterations, first in the 11 century A.D (Hassan Sabbah period), and then during his seven successors ( until 13th century AD ) and before the attack of Hulaku Khan in 1257 AD during the reign of Roknoddin Khorshah , the last lord of Alamut, the Safavid era 16-17A.D; when castle was used as prison and exile for political opponents and was referred to as “oblivious castle” and finally during Qajar unfortunately ravaged for treasure hunting.
۵.

نقوش قالی دوره ی صفویه با تاکید بر نقش های ابداغی و اقتباسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۹۵
دوره‌ی صفوی، دوره شگفتی قالی ایران و گسترش بازرگانی و نیز تولید قالی‌های نفیس و با ارزش به شمار می رود و اکثر قالی‌هایی که امروزه زینت بخش موزه‌های معتبر جهان هستند، متعلق به این دوره می‌باشند.در این دوره نبوغ فکری و هنری عد‌ه‌ای از هنرمندان طرح قالی را چنان بارور کرد که امروز پس از چند صد سال هنوز طرح قالی تقلید ناقصی از کار آنهاست. به همین دلیل قدرت فرمانروایان صفوی در تاریخ فرش‌های ایرانی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مقاله ضمن بررسی وضعیت سیاسی، ‌مذهبی و هنری دوره صفوی و همچنین هنر قالی‌بافی این دوران، به بررسی نقش‌مایه ها و طرح‌ قالی‌های دوره‌ی صفوی با تاکید بر نقوش اقتباسی از دوره‌ی پیشین و نقوش ابداعی این دوره پرداخته و نقوش ترنجی، باغی، جانمازی، جانوری و شکارگاه و همچنین نقوش هراتی و گلدانی را مورد مطالعه قرار می دهد که شرح و توصیف نمونه‌هایی از موزه‌های سراسر جهان نیز در پی آن آمده است.در این مقاله اهداف زیر پیگیری شده است: بررسی نقش‌مایه‌ها و طرح‌های قالی‌های دوره‌ی صفوی. بررسی نقوش اقتباسی و ابداعی قالی‌های این دوره.سوالاتی که این مقاله در پی یافتن پاسخ آنهاست،موارد ذیل را در بر می گیرد: آیا حمایت صفویان از هنر در پیشرفت هنر قالی بافی این دوران تاثیر داشته است؟نقوش و طرح‌های قالی‌بافی در دوره‌ی صفوی کدام است؟روش گرد آوری مطالب، اسنادی و کتابخانه ای و شیوه‌ تنظیم این مقاله تحلیلی و توصیفی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان