مریم بخشش

موضوع این مقاله بررسی تحلیلی جایگاه بازی در تعلیم و تربیت کودکان از نظر مکاتب غربی و اسلام به روش کتابخانه ای(توصیفی-تحلیلی) است. که به علت گستردگی و هم پوشانی مکاتب غربی فقط به بیان دیدگاه پیاژه و فروید پرداختیم. از نظر اسلام بازی در تعلیم و تربیت کودک تأثیر بسیاری دارد و باعث رشد همه جانبه ابعاد شخصیت او می شود. پیاژه معتقد است که فعالیت ها و بازی های کودک تحت تأثیر رشد ذهنی اوست و متناسب با رشد ذهنی او فعالیت ها و بازی هایش پیچیده تر می شود. فروید نیز بازی کودک را وسیله ای برای کسب لذت می داند که متناسب با رشد جنسی کودک بازی هایش تغییر می کند. به طور کلی هر سه دیدگاه بر این باورند که بازی باعث رشد همه جانبه کودک می شود و در تعلیم وتربیت کودک مؤثر است. زیرا کودک در بازی مهارت هایی را فرامی گیرد که با آنها می تواند با محیط سازگار شود و در آینده هنگام برخورد با مشکلات رفتار مناسبی از خود نشان دهند.

به منظور بررسی پایایی و روایی پرسشنامه انگیزش یادگیری علم، نمونه ای متشکل از 258 زن و 117 مردِ 17 تا 24 ساله (میانگین سنی 22 سال) از دانشجویان پیام نور مرکز ملایر، پرسشنامه مذکور را تکمیل نمودند. بررسی همسانی درونی پرسشنامه نشان داد که تمام 35 گزارة این مقیاس با نمرة کل همبستگی بالایی داشتند. مقدار پایایی پرسشنامه از طریق محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ و پایایی گاتمن، برای کل مقیاس به ترتیب 838/0 و 875/0 به دست آمد. هم چنین، در بازآزمایی پرسشنامه با فاصله زمانی 2 هفته، ضریب همبستگی 667/0 به دست آمد که در سطح 001/0 معنی دار بود. جهت بررسی روایی محتوا، تعدادی از استادان روان شناسی، قابلیت پرسشنامه را در سنجش انگیزش یادگیری علم تأیید کردند. تحلیل عاملی اکتشافی، برای بررسی روایی درونی به استخراج 6 عامل، منطبق با خرده مقیاس های این پرسشنامه منجر شد که در مجموع 05/56 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. هم چنین، آلفای کرونباخ از 728/0 تا 847/0 و میانگین همبستگی از 092/0 تا 477/0 برای خرده مقیاس ها، نشان دهنده پایایی درونیوروایی تشخیصیپرسشنامه بود. یافته های پژوهش نشان دادند که پرسشنامه انگیزش یادگیری علم در جامعه دانشجویان ایرانی از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.

روش تحقیق حاضر، یک مطالعه نیمه تجربی از نوع مداخله ای همراه با گروه کنترل فعال با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود که با هدف بررسی تاثیر حافظه کاری بر کاهش مشکلات رفتاری و افزایش مسئولیت پذیری دانش آموزان شهرستان باخزر در سال تحصیلی 1400-1399 انجام شد. لذا دو کلاس پایه ششم ابتدایی انتخاب گردید و یک کلاس به عنوان گروه آزمایشی در معرض متغیر مستقل قرار گرفت یعنی حافظه کاری اجرا گردید و کلاس دیگر به عنوان گروه کنترل تعیین گردید به این منظور 50 نفر از دانش آموزان پایه ششم ابتدایی از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند(25 نفر گروه آزمایش و 25 نفر گروه کنترل). داده های بدست امده به وسیله آزمون کواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که حافظه کاری باعث کاهش مشکلات رفتاری و افزایش مسئولیت پذیری دانش آموزان شهرستان باخزر می شود می توان گفت که حافظه کاری بر کاهش مشکلات رفتاری و افزایش مسئولیت پذیری دانش آموزان شهرستان باخزر تاثیر دارد.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی حل مساله خلاق در دانش آموزان دختر دبیرستانی بر اساس تفکر انتقادی و سبک های یادگیری است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف جزء پژوهش های کاربردی و از لحاظ روش از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر اراک در سال تحصیلی 00-1399 بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول نمونه گیری فیدل و تاباچنیک (2007) تعداد 106 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه حل مسأله خلاق هپنر و پترسون (1982)، تفکر انتقادی ریکتس (2003) و سبک یادگیری فلدر و سولومون (2003) بود. برای تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss25 از آزمون رگرسیون خطی چندگانه و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. یافته ها نشان داد براساس تفکر انتقادی و سبک های یادگیری می توان حل مسأله خلاق دانش آموزان را یش بینی نمود. همچنین نتیجه فرضیه های فرعی پژوهش نشان داد ابعاد و مولفه های تفکر انتقادی و مولفه های سبک های یادگیری قادرند حل مسأله خلاق را در دانش آموزان پیش بینی نمایند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با ارتقاء تفکر انتقادی و تغییر سبک های یادگیری می توان به شکوفا شدن حل مسأله خلاق دانش آموزان کمک کرد.