سید علی آتش زر

بررسی افکار و آثار سعدی شیرازی از منظر رفتارگرایی اجتماعی و اخلاق اجتماعی می تواند به بسیاری از الگوهای اخلاقی جامعه ی ایرانی کمک بکند. زیرا سعدی شیرازی به عنوان شاعر و نیز به عنوان جامعه شناس و معلم اخلاق می تواند بسیاری از رفتارهایی که امروزه در جوامع انسانی به غلط الگو قرار داده می شوند را بهبود بخشیده و الگوی مناسبی را متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی جلوه دهد.آثار سعدی به ویژه بوستان و گلستان او از نظر رفتار های مناسب اجتماعی و پند هایی که سعدی هریک را تجربه نموده ایت اهمیت ویژه ای دارد.در این پژوهش ما تلاش کردیم رفتار گرایی اجتماعی مناسب فرهنگ ایرانی را در آثار شیخ اجل واکاوی کنیم.زیرا در جامعه ی امروزی رواج الگوهای نا مناسب و غرب زده فرهنگ اصیل ایرانی را مورد تجاوز قرار داده است.در این تحقیق به سولاتی مانند: الگوی رفتاری مناسب سعدی کدام است؟آیا سعدی فقط در ایران به عنوان معلم اخلاق شناخته شده است یا خیر؟مولفه های رفتار گرایی اجتماعی سعدی چه رفتار هایی می باشد؟در این پژوهش ابتدا نظریه های مختلفی در مورد رفتار گرایی اجتماعی بیان و بررسی شده است.سپس دلایل بررسی رفتار گرایی در آثار سعدی بیان شده است و سعدی شیرازی و افکار تعلیمی او به مختصر معرفی شده است.پس از مراحل مذکور رفتارگرایی اجتماعی مناسب از منظر سعدی تعریف شده است و مولفه های آن واکاوی شده و برای هریک از آثار سعدی شاهد مثال هایی ذکر نموده ایم همانند: عدالت، صداقت، عقل و خرد، غرور و تعصب، تعلیم و تربیت در خانواده، ارزش انسانیت، علم و عمل، همسرگزینی و طلاق گریزی، ایثار، گذشت، جوانی و هم نوع دوستی.

بررسی شخصیت روانی شمس تبریزی می تواند بسیاری از گره ها،ابهام ها و پیش داوری ها را درمورد شخصیت وی حل کند. شخصیت شمس تبریزی مانند بسیاری از بزرگان و عارفان، شخصیتی غیرعادی، مبهم و غیرقابل پیش بینی بوده است و در این شکی نیست که کسی نمی تواند او را آن طور که هست بشناسد و این پژوهش گامی در جهت شناخت بخشی از ویژگی های او بوده و نمی توان گفت با انجام چنین پژوهشی به تمامی ویژگی های شخصیتی او پی خواهیم برد. و این امر برای شخصیتی چون شمس غیرعادی نیست. در این پژوهش با استفاده از رویکرد صفات در شخصیت و با تکیه بر نظریه ی صفت ۵ عاملی مک کری و کاستا با آوردن شاهد مثال هایی درباره ی رفتار و ویژگی های شمس از منابع مختلف به واکاوی ویژگی های شخصیتی شمس پرداخته ایم.در این پژوهش به سوالاتی چون شمس که بود؟ و شخصیت وی چه ویژگی های روانشناختی داشت؟ و در موقعیت های مختلف چگونه رفتار می کرد؟ و غیره پاسخ داده می شود. از آنجایی که رفتارهای شمس دارای تناقض است و با توجه به حالات درونی وعرفانی وی و همچنین متغیر بودن رفتارش متناسب با موقعیت های بیرونی، نمی توان به طور قطعی درباره ویژگی های شخصیتی وی نظر داد.اما با همه ی این تفاسیر دستاوردهای این پژوهش نشان می دهد که ویژگی های شخصیتی شمس تبریزی در این نظریه به این صورت هست: در مؤلفه های برون گرایی و روان رنجور خویی شخصیت شمس تبریزی در میانه پیوستار قرار می گیرد یعنی از ویژگی های هر دو قطب عامل برونگرایی و روان رنجور خویی برخوردار است. در عامل های گشودگی و توافق و وظیفه شناسی مشخص شد که شخصیت شمس مطابقت بیشتری با این عامل ها دارد. یعنی دارای صفات شخصیتی مانند: متواضع، دل رحم، رک گو، دوست داشتنی، قانونمند، وظیفه شناس، سخت کوش، فداکارو آزاد منش.

 هدف اصلی این مقاله، تحلیل رابطه متقابل استفاده از رسانه های اجتماعی و ساختارها در ایران است. رسانه های اجتماعی از آغاز ورود به ایران، مورد استقبال کاربران بوده اند و همین امر، ضرورت تحقیق درباره این رسانه ها را نشان می دهد. با وجود استفاده گسترده از رسانه های اجتماعی، تحقیق جامعی که دلایل و رویه های استفاده کاربران ایرانی از این رسانه ها را نشان دهد وجود ندارد. بنابراین در این تحقیق تلاش کرده ایم با استفاده از نظریه«ساخت یابی گیدنز» و روش مصاحبه کیفی، رسانه های اجتماعی مرجح و دلایل ترجیح آن ها را مطالعه کرده و مشخص سازیم که استفاده از این رسانه ها و ساختارها در جامعه چگونه بر یکدیگر اثر می گذارند. برای نمونه گیری از روش های در دسترس، گلوله برفی و موارد ویژه استفاده کرده ایم. تعداد افراد مصاحبه شونده 11 نفر بود و مصاحبه ها با نرم افزار «مکس کیو دی ای» تحلیل شدند. یافته ها در چند بخش، ابتدا نشان می دهد که چه رسانه هایی در ایران مورد توجه کاربران بوده اند و دلایل ترجیح آن ها چیست. سپس، رویه های استفاده و تغییرات آن ها مشخص می شود و در ادامه آثار رسانه های اجتماعی و دلایلی که موجب تغییر رویه های استفاده شده اند مشخص می شوند. در نهایت، چگونگی تاثیر متقابل استفاده از رسانه های اجتماعی و ساختارها مورد بحث قرار می گیرد.

این مقاله تلاش می کند تا گفتمان های شکل گرفته در دوران همه گیری کرونا در توئیتر و اینستاگرام در ایران را شناسایی و تحلیل کند. با مبنا قرار دادن دیدگاه های فوکو درباره گفتمان و قدرت، ما علاوه بر شناسایی گفتمان های مسلط در این دو رسانه اجتماعی، نسبت آن ها با روابط قدرت در ایران را نیز تحلیل خواهیم کرد. این پژوهش با استفاده از روش های ترکیبی انجام شده است. بر اساس روش کدگذاری دو مرحله ای سالدانا، ما نمونه معرفی از 4 میلیون و 165 هزار و 177 توئیت و 4 میلیون و 919 هزار و 839 پست اینستاگرامی که از یک بهمن 1398 تا 10 اردیبهشت 1399 گردآوری شده بود را تحلیل کردیم. یافته های تحقیق نشان داد که در مجموع 71 گفتمان خرد و 16 گفتمان کلان در این دو رسانه اجتماعی شکل گرفته اند. تحلیل گفتمان های مسلط نیز نشان داد کاربران اینستاگرام عمدتا رویکردی غیرسیاسی تر و انتقادی تر نسبت به همه گیری کرونا در ایران داشته اند. به علاوه، در حالی که گفتمان بی کفایتی حکومت، در توئیتر، مسلط ترین گفتمان بوده، این گفتمان نتوانسته در اینستاگرام، جزو گفتمان های مسلط قرار گیرد. از طرف دیگر، گفتمان «قصور مردم» در اینستاگرام، جزو گفتمان های مسلط بوده ولی در توئیتر چندان مورد توجه نبوده است.