محمد اسماعیلی جوشقانی

سیر تحولات ساختاری تولید و عرضه محصولات و خدمات در دنیا باعث پیچیدگی در نوع رفتار مصرف کنندگان شده که به طبع سبک زندگی و فرهنگ جوامع را دستخوش تغییر کرده است. در این مقاله  تلاش شده است با رویکرد جامعه شناختی سبک زندگی براساس فرهنگ غربی و ایرانی مورد بررسی قرار گیرد  و مدل سبک زندگی ایرانی در سه قومیّت پارسی، آذری و عربی از طریق نرم افزار ایویوز و دیتا پنل آزمون وتفاوت مدل در این سه قوم  بررسی شود. واکاوی نظریات جامعه شناسانی چون ماکس وبر، آلفرد آدلر، توریستن وبلن، جرج زیمل، پیربوردیو جهت شناخت بهتر مفهوم سبک زندگی و سوق دهی این مطالعات به رابطه دین و سبک زندگی و تشریح آن براساس مدل های وبر و وبلن، محقق را بر این باور که جامعه می تواند نقش اصلی و اساسی در ایجاد سبک زندگی ایفا نماید را رسانده است. در کشور ایران که دین بر سایر جنبه های فرهنگی غالب است ضرورت تدوین یک سبک زندگی ایرانی -اسلامی را نشان خواهد داد. هدف از انجام این تحقیق بهره گیری از نظریات جامعه شناسی در طراحی سبک زندگی ایرانی اسلامی بوده است .در این تحقیق با استفاده از روش تئوری زمینه ای و با انجام مصاحبه های عمیق، تعداد 904 داده ی بدست آمد.  داده ها با نرم افزار مکس کیودا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با روش کدگذاری های باز، محوری و انتخابی مدل سبک زندگی ایرانی ترسیم شد. سپس این مدل با 62 شاخص در سه قوم پارسی، آذری و عربی از طریق نرم افزار ایویوز و دیتا پنل مورد آزمون قرار گرفت که نتایج آن  چهار مقوله محوری روابط انسانی و اجتماعی با 10مولفه و مقوله نگرشها و ارزشها با 5 مولفه و عوامل محیطی با سه مولفه و عوامل فردی با 10 مولفه تاثیر گذارترین  عوامل در تبیین مدل سبک زندگی ایرانی - اسلامی به شمار می آیند . با ازمون این مدل در قومیت های گوناگون تفاوت هایی در مدل سبک زندگی اقوام ایرانی مشاهده شد. 

سیر تحولات ساختاری تولید و عرضه محصولات و خدمات در دنیا باعث پیچیدگی در نوع رفتار مصرف کنندگان شده که به طبع سبک زندگی و فرهنگ جوامع را دستخوش تغییر نموده است. نگارندگان این مقاله در این نوشتار تلاش کرده اند با گذری بر مفهوم سبک زندگی و ریختارشناسی آن از فرهنگ های غربی و ایرانی، ضرورتی را در تبیین و تدوین دوباره سبک زندگی ایرانی نشان داده و با آزمون آن در سه فرهنگ ایرانی تفاوت مدل را بررسی نمایند.واکاوی نظریات اندشمندانی چون ماکس وبر، آلفرد آدلر، توریستن وبلن، گئورگ زیمل، پیربوردیو جهت شناخت بهتر مفهوم سبک زندگی و سوق دهی این مطالعات به رابطه دین و سبک زندگی و تشریح آن براساس مدل های وبر و وبلن، محقق را بر این باور که دین می تواند نقش اصلی و اساسی در ایجاد سبک زندگی ایفا نماید رسانده است و در کشور ایران که دین بر سایر جنبه های فرهنگی غالب است ضرورت تدوین یک سبک زندگی ایرانی اسلامی را نشان خواهد داد. در این تحقیق با استفاده از روش گراندد تئوری و با انجام مصاحبه های عمیق، تعداد 904 داده ی بدست آمده را با نرم افزار مکس کیودا مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و با روش کد گذاری های باز، محوری و انتخابی مدل سبک زندگی ایرانی را ترسیم و سپس این مدل را با 62 شاخص در سه قومیت پارسی و آذری و عربی از طریق نرم افزار ایویوز و دیتا پنل مورد آزمون قرار گرفته است که نتایج آن در فرهنگ های گوناگون تفاوت هایی را در مدل سبک زندگی فرهنگ های ایرانی نشان می دهد که بر همین اساس، نوع نگاه مردم به سبک زندگی متفاوت است.