خشایار سیدشکری

مقاله حاضر تاثیر تکانه های داخلی و خارجی بر تراز تجاری کشور را با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری SVAR برای سال های 1990-2020 توضیح می دهد. بر اساس نتایج برآورد مدل یک تکانه وارده از ناحیه قیمت نفت و جهش نرخ ارز به ترتیب به اندازه 13 درصد و 8 درصد باعث بدتر شدن وضعیت تراز تجاری در کشور می شود. همچنین یک تکانه وارده از ناحیه سال های تحریم در صادرات نفتی کشور، حجم نقدینگی و نرخ تورم، به ترتیب باعث بدتر شدن 1، 4 و 32 درصدی تراز تجاری می شود. بر اساس نتایج توابع عکس العمل آنی؛ تکانه وارده از جانب افزایش قیمت نفت و جهش مثبت ارزی در دو دوره اول منجر به کاهش تراز تجاری و سپس در بلندمدت سبب افزایش و بهبود تراز تجاری شده است. همچنین براساس نتایج تجزیه واریانس در دوره سوم؛ 54/47 درصد مربوط به تکانه های قیمت نفتی، 95/28 درصد مربوط به تکانه جهش ارزی، 07/7 درصد مربوط به تکانه سال های تحریم در صادرات نفتی کشور، 87/0 درصد مربوط به تکانه نرخ سود حقیقی، 38/6 درصد مربوط به تکانه نقدینگی و 98/8 مربوط به تکانه تورم بوده است که بیشترین تکانه از ناحیه قیمت نفت و جهش ارزی بر تراز تجاری وارد شده است. با توجه به پیامد های گسترده تغییرات نرخ ارز بر عملکرد اقتصاد ایران، مدیریت نرخ ارز بسیار حائز اهمیت است. این امر در شرایط کنونی اقتصاد کشور به ویژه با افزایش تحریم های اقتصادی، جهش نرخ غیررسمی ارز در بازار آزاد اهمیت بیشتری یافته است. بنابراین پیشنهاد می شود سیاست گذاران اقتصادی و مسئولان بانک مرکزی ضمن اتخاذ نظام نرخ ارز شناور مدیریت تک نرخی به جای سیاست دستوری نرخ ارز ثابت، اثرات شوک ها بر نرخ ارز را در نظر بگیرند

یکی از عواملی که دستیابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا می کند، توسعه بخش مالی هر کشور است. کشورهای برخوردار از نظام مالی توسعه یافته تر ازآن جهت که باعث می شوند اقتصاد موردنظر، توانایی تجربه نرخ های رشد بالاتر را داشته باشد، در مسیر رشد اقتصادی سریع تر قرار می گیرند. هدف اصلی این مقاله بررسی اثر شاخص های توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی می باشد؛ لذا مقاله حاض ر در جه ت بررس ی ای ن موض وع از یک ی از جدی دترین رویکردهای اقتصادسنجی به نام مدل PSTR استفاده و نحوه تأثیرگذاری غیرخطی شاخص های توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای عضو کنفرانس اسلامی ط ی دوره زم انی 2008 الی2022 مورد سنجش قرار داد. نت ایج به دست آمده از مدل PSTR بر وجود رابطه غیرخطی بین متغیرهای م ورد مطالع ه دلال ت م ی کن د . در م دل PSTR نهایی، پارامتر شیب که بیانگر س رعت تعدیل از یک رژیم به رژیم دیگر می باشد برابر با 0818/21 است مک ان وق وع تغییر رژیم 5986/10 برآورد شده است. ل ذا در صورتیکه شاخص توسعه مالی (نسبت اعتبارات داخلی بانک ها به تولید ناخ الص داخل ی) از5986/10درص د تج اوز کن د، رفتار متغیرها مطابق رژیم دوم خواهد بود و در صورت کمتر بودن از حد آستانه ای ف وق در رژی م اول قرار خواهد گرفت. ضرایب متغیرها(درصد ها) برآورد شده است. نتایج به دست بیانگر این است شاخص توسعه مالی( نسبت اعتبارات داخلی بانک ها به تولید ناخ الص داخل ی)در هر دو رژیم تأثیر متفاوتی بر روی رشد اقتصادی اس ت

رفتار به معنی راه، روش، مشی و... درتمامی بخش های زندگی انسانها، به عنوان نمایش دهنده روحیات، درونمایه و به قولی نگرش و اندیشه اوست که نمود بیرونی پیدا می کند، که در نگرش اسلامی از آن به عنوان فطرت یاد می شود؛ آنچه در این مقاله بر آن تأکید می شود آن بخش از رفتارهایی است که در قالب اقتصادی می گنجد یعنی در قالب رفتارهای مصرفی، تولیدی و مبادله ای کالاهاو خدمات قرار می گیرد. از آنجا که قرآن اصلی ترین و اولین منبعی است که مسلمانان از آن متابعت می نمایند، ابتدا با مراجعه به تمامی114 سوره قرآن رفتار مصرفی، تولیدی و مبادله ای در قالب عناوین خاص دسته بندی شده و در نهایت با جمع بندی آنها نتایج لازم از بحث ازجمله تفاوت این رفتارها با رفتارهایی که در اقتصاد متعارف از آن یاد می شود، همچون توجه به فطرت، سود وزیان اخروی و معنوی، مالکیت خداوند بر سود وزیان، تأثیر عوامل غیر طبیعی، توجه به وحی، رفتار منصفانه و سهل گیرانه و توجه به لذّتهای معنوی مشخص می گردد.

ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎ ﺑﺮای ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی ﺑﯿﻤﻪ از اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﻣﺘﻌﺪد و ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ در ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺑﯿﻤﻪ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﻤﺰﻧﺎن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺑﯿﻤﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﯿﺮی ﭼﻨﺪﻣﻌﯿﺎره ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ از ﻧﻈﺮ ﻫﺪف ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﺎرﺑﺮدی اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺷﺮﮐﺖ ﺑﯿﻤﻪ ﮐﻮﺛﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺧﺒﺮه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰار اﺻﻠﯽ ﮔﺮدآوری داده ﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺪﯾﺮان و اﻓﺮاد ﺑﺎﺳﺎﺑﻘﻪ اﻣﻮر ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﺑﯿﻤﻪ ﮐﻮﺛﺮ ﺑﻮده و ﻫﻔﺪه ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻧﺪ. ﺑﺮای اوﻟﻮﯾﺖ ﺑﻨﺪی ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﺳﻨﺠﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺑﯿﻤﻪ از روش ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﻓﺎزی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﻣﺎﻟﯽ از ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اوﻟﻮﯾﺖ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ در درﺟﻪ دوم ﻗﺮار دارد. ﻣﺸﺘﺮی ﻣﺤﻮری در درﺟﻪ ﻣﯿﺎﻧﯽ ﻗﺮار دارد. ﻧﻮآوری و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻗﺮار دارﻧﺪ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه وزن ﻧﻬﺎﺋﯽ ﻫﺮﯾﮏ از ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﺪل ﺑﺎ روش FAHP ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﺷﺎﺧﺺ درآﻣﺪﻫﺎی ﻣﺎﻟﯽ از ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﻣﺰﯾﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﻧﺴﺒﺖ رﻗﺒﺎ دوﻣﯿﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﺎاﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ و ﻣﯿﺰان ﺑﺪﻫﯽ ﻫﺎ، ﺳﻬﻮﻟﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ و ﻧﺤﻮه ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺳﺎﯾﺮ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﺑﺎاﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻ ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺎ روش وﯾﮑﻮر ﻓﺎزی ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺑﯿﻤﻪ ﮐﻮﺛﺮ در ﺷﻬﺮﯾﺎر و ﺣﻮﻣﻪ از ﻣﻨﻈﺮ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﻮرد ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﺗﺤﻠﯿﻞ وﯾﮑﻮر در واﻗﻊ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﭼﻄﻮر ﻣﯽ ﺗﻮان از روش ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﯽ ﻫﺎی ﺑﯿﻤﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد.

ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ارﮐﺎن رﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﯾﺮی ﺑﻨﮕﺎه ﻫﺎی ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ در ﺻﻨﻌﺖ ﺑﯿﻤﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻧﻘﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت در اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﺎﺛﯿﺮ آن ﺑﺮ رﺿﺎﯾﺖ و وﻓﺎداری ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻗﺎﺑﻞ ردﯾﺎﺑﯽ اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﻣﯿﺰان ﻣﺼﺮف ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ از ﻣﻨﻈﺮ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ از ﻧﻈﺮ ﻫﺪف ﯾﮏ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﺎرﺑﺮدی ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﺷﺮﮐﺖ ﺑﯿﻤﻪ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس روش ﮔﺮدآوری داده ﻫﺎ ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ. اﺑﺰار اﺻﻠﯽ ﮔﺮدآوری داده ﻫﺎی ﺗﺤﻘﯿﻖ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﺳﺖ. رواﯾﯽ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺎ روش رواﯾﯽ ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ و رواﯾﯽ ﺳﺎزه )ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪی( ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﺪ. ﺿﺮﯾﺐ آﻟﻔﺎی ﮐﺮوﻧﺒﺎخ ۰/۸۴۹ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮔﺮدﯾﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﯿﻤﻪ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ۴۰۰ ﻧﻔﺮ از ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺑﯿﻤﻪ ﻋﻤﺮ در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮده اﻧﺪ. ﺑﺮای ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ﻫﺎی ﮔﺮدآوری ﺷﺪه از روش ﻣﺪل ﯾﺎﺑﯽ ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎری اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻠﻤﻮس، ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن، ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ، ﺗﻀﻤﯿﻦ و ﻫﻤﺪﻟﯽ ﺑﺮ رﺿﺎﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺗﺎﺛﯿﺮ دارﻧﺪ. رﺿﺎﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻧﯿﺰ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ وﻓﺎداری ﻣﻨﺠﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ.

امروزه یکی از مشکل های اساسی بانک ها و مؤسسه های مالی و اعتباری، مشکل مطالبه های معوق و تسهیلات وصول نشده آن هاست. مطالبه های غیر جاری باعث کاهش توان مالی بانک در اعطای تسهیلات جدید، کاهش سودآوری بانک، تحمیل هزینه های وصول مطالبه ها از یک طرف و آثار سوء بر بانک ها و بخش های مختلف اقتصادی و در ابعاد وسیع تری برای مردم هر کشور از طریق بحران های پولی و مالی می شود. در این پژوهش ضمن بررسی تأثیر برخی از عوامل درون زا و برون زای مؤثر بر نسبت مطالبه های غیر جاری، متغیرهای تولید ناخالص داخلی و تورم به عنوان متغیرهای کلان اقتصادی بر مطالبه های غیر جاری بانک ها آزمون شده است. همچنین از متغیرهای کیفیت مدیریت، اندازه بانک،خطر اخلاقی، به عنوان عوامل مختص سیستم بانکی در الگو استفاده شد.

هدف اصلیاین مقاله بررسی اثر تورم بر رشد اقتصادی در تعدادی از کشورهای منتخب سازمان کنفرانس اسلامی در دوره زمانی 2009-1991 می باشد.برای گنجاندن رابطه غیر خطی بین متغیرهای اصلی، مجذور تورم به عنوان متغیر توضیحی وارد مدل شده است که به محقق توان محاسبه نقطه آستانه بین تورم و رشد را می دهد.یافته های تحقیق نشانگر وجود رابطه منفی بین تورم و رشد هستند.همچنین نرخ آستانه تورم  5/9 درصد می باشد.    Abstract The main aim of this article is to survey the effect of inflation on economic growth in the selection of the Islamic conference member countries during 1991-2009. we introduce non-linearity in our model is to include the squared term on inflation as an explanatory variable. This enables us to observe turning points in the relationship between inflation-growth. The empirical evidence demonstrates that there exists a statistically significant negative relationship between inflation and economic growth.The estimated turning points in equation are 9/5 percent.   

در این پژوهش اثر آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی غیرنفتی کشورهایعضو اوپک دریک دوره ی 10 ساله ( 2007- 1998 )، مورد بررسی قرار گرفته است . بدین منظور از رگرسیون پانل دیتا و با استفاده از روش اثرات ثابت و روش حداقل مربعات معمولیOLS  نشان داده شده است که آزادسازی تجاری بر رشد اقتصاد غیرنفتی این کشورها تأثیر منفی داشته است ودلیل این امر این است که، این گروه از کشورها به صادرات نفت خام وابستگی شدیدی دارند. در این پژوهش از متغیرهای مرسوم در مدل رشد، نظیر سرمایه ی انسانی، سرمایه ی فیزیکی، حجم پول استفاده شده است . یافته ها نشان می دهد که مخارج دولتی اثر منفی بر رشد اقتصاد غیرنفتی و سرمایه گذاری فیزیکی  و تراکم جمعیت اثر مثبتی بر رشد اقتصاد غیرنفتی این گروه از کشورها دارد.  اما باید توجه داشت در کشورهای صادرکننده نفت استفاده نامناسب از فراوانی منابع طبیعی و اتکای بیش از حد به درآمدهای حاصل از صادرات نفت، باعث پایین نگه داشتن و نادیده گرفتن عامل سرمایه انسانی شده است Abstract This paper analyses the impact of trade openness on non - oil economic growth for the opec countries in 1998-2007. In our empirical work, we have used the panel data technique . we find that openness has had a negative impact on economic growth in this region over this period . The variables used are labor force,money (m2) , government expenditure, capital . we have found that an increase in labor force and a decrease in government expenditure have supported economic growth in the opec countries.  

در این تحقیق ارتباط بازار سهام وتقاضای پول در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. برطبق بحث میلتون فرید من(1988) بازار سهام دو اثر مهم روی تقاضای پول دارد. یکی اثر مثبت ثروت و دیگری اثر منفی جانشینی. بنابراین میتوان خالص تاثیر شاخص بازارسهام روی تقاضای پول را مورد بررسی قرارداد. در این تحقیق تاثیر خالص شاخص بازار سهام روی تقاضای پول در اقتصاد ایران با استفاده از روش هم انباشتگی یوهانسن-جوسلیوس و داده های فصلی سالهای 1370:1 تا سال 1385:4 مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل نشان می دهد کشش تقاضای پول نسبت به شاخص بازار سهام برابر با 046051/0 است.بدین معنا که شاخص بازار سهام در ایران بر روی تقاضای پول گسترده (M2) دارای اثر مثبت ثروت است بنابر این بانک مرکزی باید به هنگام افزایش شاخص بازار سهام عرضه پول را افزایش دهد.   Abstract In this paper relation of stock market and money demand investigated. According to Friedman (1988) stock market has two main effects on money demand. One is positive wealth effect and other is negative  substitution  effect. Therefore we can investigate net effect of stock market on money demand .the econometric employad approach is Johansen-Juselius and also data are quarterly (1991Q1-2006Q4)and results show that money demand elasticity respect to stock market index is 0.046051 .This means that stock market index in Iran has wealth positive effect on money demand. Therefore central bank should increase the money supply when stock market index increase.

با گسترش شبکه های ارتباطی - مخابراتی و پذیرش تأثیر آن بر ابعاد مختلف زندگی بشر- از جمله موضوعات اقتصادی- ارتباطات سیار بیش از پیش مورد توجه قرارگرفته است. لذا در این مقاله تقاضای تلفن همراه (همراه اول) و نحوه تأثیر متغیرهای تلفن ثابت، آنتن های BTS، قیمت سیم کارت اپراتور اول، تولید ناخالص داخلی سرانه بر آن بررسی شده است. متغیرها به صورت سالانه و به تفکیک 28 استان کشور در فاصله زمانی (1379-1387) گردآوری شده است. متغیر تولید ناخالص داخلی سرانه جایگزین درآمد سرانه شده است و اپراتور جدید به صورت متغیر مجازی وارد مدل شده اند. اطلاعات و آمارها از شرکت مخابرات ایران و مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. روند تخمین مدل به این صورت است که ابتدا برای دوره (1384-1379) مدل برآورد می شود (ایرانسل از سال 1385 وارد بازار شده است)، سپس برای دوره زمانی (1387-1385) با این فرض که اپراتور دوم تلفن همراه وارد بازار نشده است، پیش بینی انجام و درنهایت برای دوره زمانی (1387-1379) با درنظرگرفتن اپراتور دوم مدل برآورد می گردد. برای برازش معادله از روش داده های تابلویی استفاده شده است. مدل مناسب با انجام آزمون های لیمر و هاسمن انتخاب شده است. برای بررسی تأثیر ورود اپراتور دوم در دوره زمانی (1384-1379) مدل به روش اثرات ثابت و در دوره زمانی (1387-1379) مدل به روش اثرات تصادفی برآورد شده است. نتایج نشان می دهد که بین ورود اپراتور جدید و تقاضای تلفن همراه اول رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و با ورود اپراتور جدید تقاضای تلفن همراه اول افزایش یافته است. همچنین، تلفن همراه اول دارای تقاضای کم کشش و نیز یک کالای ضروری است.