حسن صدیقی

نظام تعاونی در بسیاری از کشورها یکی از بخشهای اساسی ساختارهای اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود. مقاله حاضر مستخرج از تحقیقی توصیفی مربوط به سال 87 است و به لحاظ هدفی که دارد می توان آن را "کاربردی" نیز دانست. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دست اندرکاران بخش تعاون در استان سیستان و بلوچستان است که از میان آنها 132 نفر به عنوان نمونه به شیوه کاملاً تصادفی مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات علاوه بر آمار توصیفی، از ضریب تغییرات (C.V.) برای اولویت بندی متغیرهای مؤثر بر ترویج و توسعه فرهنگ تعاون استفاده شد.نتیجه مطالعه نشان داد که بیشتر افراد مورد بررسی تحصیلات فوق دیپلم دارند و بیش از 81 درصد از پاسخگویان مردند. از نظر پاسخگویان، از بین متغیرهای اقتصادی مؤثر بر توسعه فرهنگ تعاون، سیاستهای اقتصادی دول ت و از بین متغیرهای آموزشی، وجود برنامه های رسانه ملی (تلویزیون) در اولویت اول و مورد تأکید و تأیید قرار گرفتند. در این راستا برنامه ها و اه داف دول ت مؤث رت ری ن متغی ر ب رن امه ری زی و سی است گذاری دولت در امر توسعه فرهنگ بوده است. اولویت بندی متغیرهای اجتماعی نیز نشان داد که از دیدگاه افراد مورد مطالعه، نظام آموزش رسمی جامعه در اولویت اول تأثیرگذاری بر توسعه فرهنگ تعاون قرار دارد. از بین پنج متغیر نگرشی مورد بررسی، از نظر پاسخگویان، دیدگاه مسئولان دولتی متغیری است که در تأثیرگذاری بر توسعه فرهنگ تعاون در این منطقه مؤثرتر از سایر متغیرها تشخیص داده شد

امروزه منابع تأمین کننده غذای بشر توسط عوامل گوناگونی از قبیل کاهش زمین های قابل کشت و حاصلخیز در مقیاس محلی، وابستگی روزافزون به سوخت های فسیلی برای تولید، فرآوری و حمل ونقل مواد غذایی در مقیاس جهانی مورد تهدید قرارگرفته است. بازاندیشی در روند تولید به مصرف و خودکفایی در رفع نیازهای شهری ازجمله راه حل هایی است که در قالب نوع جدیدی از کشاورزی به نام کشاورزی شهری ظهور می یابد. هدف از این مطالعه بررسی مشارکت و عوامل تأثیرگذار بر آن در جهت توسعه کشاورزی شهری در شهر تهران بود. این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بود و به روش پیمایشی انجام شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. گروهی از کارشناسان شهرداری تهران و تعدادی از اعضای هیئت علمی ترویج و آموزش کشاورزی روایی پرسشنامه را تأیید کردند. ضریب پایایی برای بخش های گوناگون پرسشنامه با انجام آزمون پیشاهنگی محاسبه و مقدار قابل قبول به دست آمد. بر اساس یافته های تحقیق، میانگین همه متغیرها به جز هنجار ذهنی بالاتر از حد متوسط می باشد. نتایج همبستگی بین متغیرها حاکی از آن است که بین همه متغیرها با رفتار شهروندان برای انجام کشاورزی شهری رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. از میان متغیرهای بررسی شده، کنترل رفتار ادراک شده دارای بیشترین همبستگی و اثر علی کل، و بعدازآن تمایل دارای بیشترین اثر علی کل بر رفتار شهروندان برای مشارکت در کشاورزی شهری می باشد. با توجه به نتایج تحقیق، پیشنهادهایی کاربردی در راستای ترویج و توسعه کشاورزی شهری در شهر تهران ارائه شد است.