گونه شناسی واژگان و نقش آن در فهم حدیث با تأکید بر آراء علامه حلی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
زبان حدیث که همانند زبان عرف عام با آنکه حامل معارف الهی و دارای تفاوت ماهوی با سخنان عادی مردمان است، در هنگام خوانش و فهم، نیازمند تأمل در گونه ی واژه بکار رفته در آن از حیث وضع و استعمال است. در زبان حدیث که شاکله اصلی آن را معانی لغوی و عرف عام تشکیل داده است، واژگانی برساخته از دین اسلام و شریعت نبوی بچشم می خورد؛ کما اینکه ساختارهای بلاغی از مقوله ی تشبیه بلیغ، مجاز به گونه های مختلفش شامل: استعاره و کنایه نیز در آن بوفور یافت می شود. علامه حلی (ره) که از سرآمدان اصولیان دوره متأخران است، در آثاری چند به خصوص، «نهایه الوصول» به تحلیل واژگان زبان عرب پرداخته، گونه های لفظ را در ارتباط با معنا هنگام وضع و استعمال مورد واکاوی قرار داده است. مقاله پیش رو با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی ابتدائاً به تبیین اساسی ترین گونه های الفاظ پرداخته سپس به نقش این تفاوتها و توجه به آن در فهم حدیث با تأکید بر آراء ایشان اهتمام ورزیده و دریافته است که توجه به نوع واژه مستعمل در حدیث، فهم صحیح و درست آن را به بار می آورد؛ آن سان که بی توجهی به گونه های الفاظ در مقام فهم روایات، موجب دریافت غلط از آن می شود.The typology of words and its role in understanding the hadith with emphasis on the views of Allameh Hilli
As the language of Hadiths (similar to the common code) bears advantages compared to the common words of the people besides bearing divine instructions, their reading and understanding require particular reflection concerning the coinage and application of the words. In the language of Hadiths where the fundamental structure is comprised of the lexical meaning and the common code, words constructed by Islam and the prophetic sharia can be observed; thus, rhetorical structures like rhetorical simile and trope (in its various forms including metaphor and allusion) are commonly found in them. As a vanguard Usuli of the Mutaakhirin Era, Allamah investigated the Arabic vocabulary in several works like “Nihayat al-Wusul Ila Ilm al-Usul” and analyzed the typology of words concerning meaning during their coinage and application. The current study aimed to explain the most fundamental types of words and investigate the role of such differences and their influence in understanding Hadiths according to Allamah. Thus, the results showed that paying attention to the type of words applied in Hadiths leads to understanding them accurately and correctly, but ignoring such typologies during their interpretation causes their misunderstanding.
تبلیغات
