پژوهشی در باره روایات «سایه نداشتن پیامبر (ص) و ائمه اطهار (ع)» در منابع فریقین (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در برخی منابع روایی شیعه و اهل سنت احادیثی با موضوع «عدم سایه برای پیامبر(ص) و ائمه معصوم (ع)» به چشم می خورد. محدثان و مؤلفانی که این احادیث را پذیرفته اند، این ویژگی را معجزه ای از سوی ذوات مقدس معصومان (ع) دانسته اند؛ اما در مقابل، بیشتر اندیشمندان در برخورد با این گروه از روایات سکوت کرده اند و یا با عدم ذکر این روایات در کتاب های خود، به صورت تلویحی ضعفی متوجه آن دانسته اند. در یک نگاه کلی، بیشتر این روایات از لحاظ سندی دچار ضعف هستند؛ با این توضیح که سند اکثر این روایات در عین انفراد، راویان موثقی ندارند. در نقد متنی و به هنگام عرضه آنها بر قرآن، سنت و عقل نیز غیر قابل پذیرش به نظر می رسند. پذیرش بی چون و چرای این روایات، علاوه بر این که راه را برای ادعاهای غلو آمیز نسبت به معصومان (ع) هموار می سازد، باب طعن مخالفان را بر ما باز می سازد.