بررسی خودسانسوری در آثار شاخص نظم و نثر دوره مغول (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
خودسانسوری اقدامی است که طی آن نویسنده با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه و به منظور خویشتن داری و مصلحت اندیشی، در اثر خویش دست به سانسور می زند. خودسانسوری در واقع، انگیزه کنشی است که علت اصلی آن، درجه های گوناگونی از ترس است. ترس و هراس شدیدی که در عصر مغول در میان مردم وجود داشت، سبب شد نویسندگان و شاعران، در خلق آثار خود، این شیوه را در پیش گیرند و به روش های گوناگون خودسانسوری کنند. در این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای انجام شده، سعی بر این است که پدیده خودسانسوری در آثار شاخص منظوم و منثوم دوره مغول با تأکید بر نفثه المصدور، تاریخ جهانگشای جوینی، کلیات سعدی و دیوان حافظ بررسی شود تا علل خودسانسوری در این دوره و شیوه های مورد استفاده خالقان این آثار در خودسانسوری، مشخّص گردد. حاصل پژوهش بیانگر این است که خودسانسوری یکی از شیوه ها ی غیرمستقیم در انتقاد از اوضاع جامعه عصر مغول است. نویسندگان و شاعران در بیشتر موارد در پوشش های پنهان کارانه به بیان مسائل سیاسی و اجتماعی عصر خود پرداختند و این کار را با در پیش گرفتن تصنع و پیچیده گویی، ابهام گویی و ادبیات سمبلیک (به کار بردن استعاره، تمثیل، نماد و کنایه) انجام دادند. همچنین شیوه رندی و تغییر ابیات از دیگر شیوه های خودسانسوری است که تنها در دیوان حافظ شیرازی دیده شده است.Investigation of self-censorship in the prominent works of poetry and prose of the Mughal period
Self-censorship is an action in which the author censors his own work according to the political and social conditions of the society and for the purpose of self-restraint and expediency. Self-censorship is, in fact, a motivation for action, the main cause of which is various degrees of fear. The intense fear and panic that existed among the people in the Mongol era caused writers and poets to adopt this method in creating their works and to self-censor in various ways. In this research, which was carried out using a descriptive-analytical method and based on library studies, an attempt is made to investigate the phenomenon of self-censorship in the important works of Manzoom and Mansoom of the Mughal period, with an emphasis on Naftha al-Masdoor, Tarikh Jahangasha Jovini, Saadi's Kaliyat, and Hafez's Divan. To identify the causes of self-censorship in this period and the methods used by the creators of these works in self-censorship. The result of the research shows that self-censorship is one of the indirect ways of criticizing the situation of the Mughal society. Writers and poets, in most cases, expressed the political and social issues of their era in covertly, and they did this by using artificiality and complexity, obscurity and symbolic literature (using metaphor, allegory, symbol and irony). . Also, the method of randy and changing verses is another method of self-censorship that has only been seen in Hafez Shirazi's court.