بررسی اقسام ناهم خوانی و تباین در تفسیر و تأویل و استناد صوفیه به آیات (با تأکید بر امهات متون نثر صوفیه نظیر رساله قشیریه، کشف المحجوب، کشف الاسرار، اسرار التوحید و ...) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نگرش ذوقی و باطن گرایی صوفیه اقسام ناهم سانی و مخالفت با سیاق را در تفسیر آنها از آیات قرآن پدید می آورد. این امر سبب ایجاد مراتب مختلفی از تأویل در استناد صوفیه به آیات می شود؛ تأویل آنها از آیات گاه در حد مخالفت با ظاهر لفظ و عدم تطابق با معانی لغوی است و در مواردی از این حد فراتر رفته و به تفاوت با معنای مراد آیه می رسد. رویّه صوفیه در تفسیر و تأویل و اتکا به تلقی ذوقی و باطن گرایانه از آیات در پاره ای از اوقات پررنگ تر می شود و به شکل مصادره به مطلوب و خلط مبحث نمود می یابد و در اشکال حادّتر خود به تناقض و تضاد و تباین با معنا و مدلول اصلی آیه می انجامد. در این جستار، نخست اشکال مختلف تباین و ناهم خوانی در تفسیر و استناد صوفیه به آیات قرآن دسته بندی گردیده و سپس برای هر کدام از آنها نمونه های متعدد از امهات متون نثر صوفیه نقل شده است و در ذیل هر کدام از نمونه ها توضیحاتی ناظر بر جنبه های ناهم خوانی، تعارض، تناقض و یا تضاد با آیه یا آیات مرتبط آمده است. نتیجه نشان می دهد مصادیق گونه های مختلف ناهم خوانی و تعارض در تأویل نویسندگان و مشایخ صوفیه از آیات از الگوهای مشابه و همسان بهره می برد و مبنای آنها در تفسیر ذوق و عاطفه و گرایش به باطن و اصالت دادن به راه دل و کشف معنای باطنی از این طریق است. صوفیه در تفسیر چندان مقید به مقتضای ظاهر آیات نبوده و غالبا معنای مد نظر خود را بر آیات تحمیل کرده اند.Examining the Types of Inconsistencies and Contrasts in Interpretation and Esoteric Interpretation and Quoting Sufiyeh to Verses (with an Emphasis on the Main Texts of Sufi Prose, Such as Risālah Qushairīyah, Kashf al-Maḥjūb, Kashf al-Asrār, Asrār al-Tawḥīd, etc.)
Sufi's personal attitude and introspection creates all kinds of inconsistency and opposition to the context in their interpretation of the Qur'anic verses. This causes the creation of different levels of esoteric interpretation in Sufia's reference to verses. Their esoteric interpretation of the verses sometimes contradicts the appearance of the word and does not match the literal meanings and in some cases, it goes beyond this limit and reaches a difference with the meaning of the verse. Sufi's way of interpreting and relying on a personal and esoteric interpretation of the verses sometimes becomes more prominent and shows itself in the form of confiscating the desired and confusing the topic; and in its more acute forms, it leads to contradictions and contrasts with the main meaning of the verse. In this essay, firstly, various forms of contradictions and inconsistencies in Sufi's esoteric interpretation and reference to Quranic verses are categorized; and then for each of them, numerous examples of the main texts of Sufiya's prose have been quoted, and below each of the examples there are explanations regarding the aspects of inconsistency, conflict, contradiction or incompatibility with the related verse or verses. The result shows that the examples of different types of inconsistency and conflict in the esoteric interpretation of Sufi writers and sheikhs of the verses use similar and identical patterns, and their basis is in the esoteric interpretation of personal and emotion and tendency towards the interior and giving originality to the way of the heart and discovering the inner meaning in this way. The Sufis were not bound by the appearance of the verses and often imposed their own meaning on the verses.
Esoteric Interpretation , Contradiction , Inconsistency , Sufiyyeh , Against the Context , Confiscation to the Desired,
تبلیغات
