عوامل گرایش کیسانیه به جعل و تحریف در مهدویت و گونه شناسی آن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از کیسانیه باید به عنوان یکی از نخستین فرقه ای نام برد که به صورت نظری به مبحث مهدویت وارد شده اند. مفاهیم مهدویت به صورت گسترده در این فرقه مطرح و مورد سوءاستفاده واقع شده است. آنچه در این میان جای سؤال دارد دلایل گرایش کیسانیه به جعل و تحریف احادیث و معارف مهدویت است. این سؤال از آن جهت اهمیت می یابد و محل بحث و کنکاش می شود که از سخنان مختار پیرامون محمد بن حنفیه نمی توان مهدویت اصطلاحی برداشت کرد و از سوی دیگر سران و بزرگان کیسانیه از جمله محمد بن حنفیه و فرزندش ابوهاشم مروج و معتقد به مهدویت مورد اعتقاد شیعه اثنی عشری بودند و خود مدعی مهدویت نبوده اند. نوشته حاضر با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی به دنبال یافتن پاسخ سؤال فوق است. یافته های این مطالعه حاکی از تأثیرگذاری گسترده غلات بر کیسانیه در مبحث مهدویت دارد. هم چنین وجود «سبئیه» در کوفه هم زمان با قیام مختار از دیگر عوامل گرایش کیسانیان به مبحث مهدویت و جعل و تحریف در این حوزه است. در نتیجه غالیان کیسانی و کیسانیان متأثر از سبئیه، گونه های متعددی از احادیث و معارف جعلی ازجمله «مهدی پنداری سران کیسانی»، «سوءاستفاده از مفاهیم مهدویت» و «تفسیر به رأی برخی آیات قرآن همسو با معارف مهدویت» را به وجود آورند.The Factors of Kisāniyyeh Tendency to Falsify and Distort in Mahdism and Its Typology
Kisāniyyeh should be mentioned as one of the first sects that theoretically entered the topic of Mahdism. The concepts of Mahdism have been widely discussed and abused in this sect. What is questionable are the reasons for the tendency of Kisāniyyeh to forge and distort hadiths and teachings of Mahdism. This question becomes important and it becomes a place of discussion and investigation because it is not possible to understand Mahdism as a term from Mukhtar's words about Muhammad ibn Hanafiyeh. And on the other hand, the leaders and elders of Kisāniyyeh, including Muhammad ibn Hanafiyeh and his son Abu Hashem, were promoters and believers of Mahdism believed by Twelver Shia, and they did not claim Mahdism. This article seeks to find the answer to the above question by adopting the descriptive-analytical method. The findings of this study indicate the extensive influence of ghāliyān (exaggerators) on Kisāniyyeh in the matter of Mahdism. Also, the existence of Sabʾiyeh in Kufa at the same time as Mukhtar's uprising is one of the other factors of the tendency of Kisāniyyeh to the subject of Mahdism and forgery and distortion in this field. As a result, Kisani ghāliyāns and Kisāniyyeh influenced by Sabʾiyeh created several kinds of fake hadiths and teachings, including "Mahdiism of Kisāniyyeh leaders", "abuse of concepts of Mahdism" and "interpretation according to the opinion of some verses of the Qurʾan in line with Mahdism teachings".
Mahdism , Kisāniyyeh , Fake Hadith , Ghulāt , Sabiyeh,
تبلیغات
