سیرتطور دین در جامعه؛ مطالعه مقایسه ای اندیشه علامه طباطبایی در المیزان و دورکیم (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اولین دین توحیدی با آمدن اولین مخلوق به زمین نازل شد؛ اما در گذر زمان، تغییرات و پیشرفت هایی در لایه های درونی و بیرونی این دین به وجود آمده است. بررسی نقطه محوری این تغییرات، مسئله قابل توجهی است که آن را در میزان دخالت جوامع در این مسئله که درنتیجه آن تفسیرهای زمینی از دین ارائه گردید، جستجو کرد یا این نقطه محوری را باید جای دیگری دانست تا جوهره و هویت دین را تنزل ندهیم. این مقاله که بخشی از آن به صورت توصیفی است، به تبیین دیدگاه دورکیم در خصوص مسئله سیر تطور دین پرداخته است و در بخش دیگر که با روش تحلیلی و انتقاداتی است، باهدف فهم دیدگاه علامه طباطبایی (ره) در خصوص سیر تطور دین است تا با عرضه دیدگاه اجتماعی دورکیم در خصوص منشأ و خاستگاه دین بر دیدگاه ایشان، اشکالات و انتقادات وارد بر دیدگاه دورکیم از نظرگاه مرحوم علامه را به دست آورد. برخلاف نظر دورکیم که دین را حسب اقتضائات روز بشر تعریف کرده است، تغییرات آن را هم در حوزه ماهیت دین می داند؛ اما از نگاه مرحوم علامه طباطبایی، اساس دین از زمان حضرت آدم تا آخرین دین یکسان است. محتوای تمام ادیان توحید است و به اقتضاء مکان و زمان، فهم انسان ها، شرایع اجتماعی، مناسبات سیاسی و ...، محتوای این دین واحد آسمانی، رقیق و غلیظ ارائه شده است. به عبارتی شریعت ها متفاوت بوده اند، اما دین مسئله ای ثابت است. اسلام جامع تمام شرایع گذشته است که با خصوصیت جامعیت، اهداف تمام شرایع گذشته را محقق کرده است.The Evolution of Religion in Society; a Comparative Study between the Opinions of Allamah Tabatabaei in Al-Mizan and Durkheim
The first monotheistic religion has descended to [the people of] the earth with the landing of the first human being on it. But over time, changes and developments occurred in the internal and external layers of this religion. Studying the central point of these changes is an important issue that should be looked for in terms of the extent of societies’ involvement in this issue, as a result of which earthly interpretations of religion were presented, or it can be looked for elsewhere to avoid degrading the essence and identity of religion.This article, part of which is descriptive, explains Durkheim’s point of view on the issue of the evolution of religion, and in the other part, which is analytical and critical, aims to understand the view of Allama Tabatabai (RA) on the evolution of religion, in order to present Durkheim's social point of view regarding the origin and development of religion to Allama’s perspective, and to examine the problems and criticisms directed at Durkheim by him.It has been reached that, contrary to Durkheim's opinion, who defined religion according to contemporary requirements of mankind, and viewed these changes as being in the field of the essence of religion; Allamah Tabatabai belives that the basis of religion is the same from the time of the Prophet Adam until the emergence of Islam as the last heavenly religion. The content of all heavenly religions is monotheism, but it has manifested itself in different forms, whether it was strict or lenient, according to the requirements of time and place, people’s understanding, social norms, political relations, etc.; In other words, the laws have been differed, but the religion was one fixed religion. Islam is comprehensive of all the past shar'ias, and has achieved all of their goals through its comprehensiveness..
تبلیغات
