فرایندشناسی برون رفت استنباط حکم از چالش تعارض دلیل نقلی و دلیل عقلی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
استنباط حکم فقهی در یک مسیر و سازوکار معیّن، گاه با چالش هایی مواجه می شود که مجتهد باید برای برون رفت از آن و به فرجام رساندن صدور حکم، چاره جویی نماید. یکی از این چالش ها تعارض یک دلیل نقلی با دلیل عقلی است، که سازوکار رسیدن به برایند آن، مسئله این پژوهش است و از آنجایی که پیشینه فربهی ندارد، شاخص جدید بودن این مقاله نسبت به آثار مشابه نیز به شمار می رود. این پژوهش در جغرافیای بین رشته ای فقه و اصول و به روش توصیفی، تحلیلی فرایند چگونگی برون رفت از چالش تعارض دلیل نقلی با دلیل عقلی را محور سؤال اصلی خود قرار داده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد در تعارض دلیل نقلی و عقلی اگر دلیل نقلی معتبر باشد، در فرض تعارض با دلیل عقلی غیر ضروری، دلیل نقلی مقدم است و اگر دلیل عقلی از ضروریات و قطعیات باشد، دلیل عقلی بر نقلی مقدم است. اصولیان اهل سنت، اجماع دارند که در تعارض قیاس و خبر واحد اگر جمع میان آن ها ممکن نباشد، دلیل ظنى ارجح، مقدم است؛ اما در اینکه کدام یک از این دو ارجح است، اختلاف دارند؛ لیکن از نگاه شیعه به دلیل معتبر نبودن «قیاس»، چنین تعارضی اساساً شکل نمی گیرد.The processology of deriving the ruling from the challenge of the conflict between narrative reason and rational reason
The derivation of a jurisprudential ruling in a certain path and mechanism sometimes faces challenges that the mujtahid must find a solution to get out of it and complete the issuance of the ruling. One of these challenges is the conflict between a narrative reason and a rational reason, the mechanism of reaching its conclusion is the problem of this research, and since it does not have a rich background, it is also an indicator of the novelty of this article compared to similar works. This research in the interdisciplinary geography of jurisprudence and principles, and in a descriptive, analytical way, the process of how to overcome the challenge of the conflict between narrative reason and rational reason has been the focus of its main question. The findings of this research show that in the conflict between narrative and rational reason, if the narrative reason is valid, in the assumption of conflict with unnecessary rational reason, the narrative reason takes precedence, and if the rational reason is one of necessity and certainties, then the rational reason takes precedence over the narrative. The Usulists of Ahl al-Sunnah have a consensus that in the conflict between qiyas and single news, if it is not possible to combine them, the reason of suspicion is preferable; But they differ on which one of these two is preferable; But from the Shiite point of view, due to the inauthenticity of "Qiyas", such a conflict does not arise.
تبلیغات
