هندسه مفاهیم کلیدی رابطه تعدّد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی با تعدّد قرائت از نگاه علامه مصباح یزدی
آرشیو
چکیده
برداشت های متعدد و گاه متضاد از متون دینی، یکی از موضوعات جدیدی است که امروزه در فرهنگ اسلامی مطرح شده است. ازجمله بسترهای مناسبی که زمینه طرح این نظریه را فراهم آورد، تعدّد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی است. قرآن به عنوان اصلی ترین منبع فهم دین، دارای تعدّد و ساحت های مختلف معنایی است، هرمنوتیک فلسفی نیز رویکرد ویژه ای به مسئله فهم و تفسیر متون است. ضمن آن که پذیرش تعدّد قرائت ها موجب اعتباربخشیدن به همه قرائت ها و فهم ها از متون دینی ازجمله قرآن است که این خود موجب سردرگمی و ضلالت انسان ها می گردد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، ضمن اشاره به مبانی مختلف، طرح نظریه تعدّد قرائت ها و پیامدهای حاصل از پذیرش این نظریه، دومبنای تعدّد معنایی قرآن و هرمنوتیک فلسفی را مورد بحث و بررسی قرار داده است. نتیجه حاصل گویای این است که، از نگاه مصباح یزدی، مقصود از بطن های قرآن، فهم های طولی و ذومراتب، غیرمتعارض باهم و ضابطه مند است که با این خصوصیات، هیچ گونه ارتباط و تلازمی با هرمنوتیک فلسفی و تکثر قرائت ها ندارد؛ بنابراین امکان قرائت های مختلف از یک متن، نتیجه نوعی نگرش درباره هرمنوتیک فلسفی است.The Geometry of the Key Concepts of the Relationship between the Semantic Plurality of the Qur'an and Philosophical Hermeneutics with the Plurality of Readings from the Perspective of Allameh Mesbah Yazdi
Different and sometimes conflicting interpretations of religious texts are one of the new issues raised in Islamic culture today. Among the appropriate platforms that provide the basis for this theory are the semantic plurality of the Qur'an and philosophical hermeneutics. As the major source of understanding religion, the Qur'an has multiple and different fields of meaning, and philosophical hermeneutics is a special approach to the problem of understanding and interpreting texts. In addition, accepting plurality of readings gives validity to all readings and understandings of religious texts, including the Qur'an, which itself causes confusion and misguidance of people. This article, through a descriptive-analytical method, while referring to various foundations, the proposal of the theory of plurality of readings and the consequences resulting from the acceptance of this theory, has discussed and examined the two foundations of the semantic plurality of the Qur'an and philosophical hermeneutics. The result suggests that, from Mesbah Yazdi's viewpoint, the meaning of the Qur'an's inner parts, the understandings of length and depth, are non-contradictory and regular, which has no relationship with philosophical hermeneutics and the plurality of readings. Therefore, the possibility of different readings of the same text is the result of a kind of attitude about philosophical hermeneutics