نقد ترامتنی جلد اول تاریخ جهانگشای جوینی
آرشیو
چکیده
نظریۀ ترامتنیت ژرار ژنت از نظریه های جدید در خوانش و نقد متون است. براساس این نظریه، یک اثر ادبی تنها در ارتباط با سایر آثار ادبی تعریف و فهمیده می شود؛ درواقع، همۀ متون از متون قبل از خود تأثیر می گیرند و متقابلاً بر متون بعد از خود تأثیر می گذارند. روابط بینامتنی موجود در تاریخ جهانگشا و تأثیری که سایر متون در شکل گیری آن داشته اند، ضرورت وجودی این پژوهش است، که به روش تحلیل کیفی و براساس نظریۀ ترامتنیت ژرار ژنت و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، در جلد اول بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که هر پنج گونۀ این نظریه، یعنی بینامتنیت، پیرامتنیت، سرمتنیت، بیش متنیت و فرامتنیت، قابل بررسی در این اثر است. بهره گیری از آیات قرآن و احادیث، ابیات فارسی و عربی، امثال و حکم، آوردن ژانرهای غنایی، حماسی و تعلیمی در این اثر تاریخی؛ تأثیرپذیری جوینی در سبک نثر فنی و متکلف از کلیله و دمنه، ﻧﻓﺛه المصدور، مقامات حمیدی و دیگر آثار قبل و هم عصر خود و همچنین پیرامتن های موجود، از قبیل عنوان کتاب، عنوان های فرعی، مقدمه و نقدها و مقاله هایی که بر متن این اثر نوشته شده و نیز تبیین حملۀ مغولان، هویت و قدرت آنان به عنوان فرامتنیت، همگی نشان دهندۀ روابط بینامتنی در این اثر هستند، که هر یک از این موارد در خلق، فهم و مطالعة این اثر تأثیرگذار بوده است.Tertiary Criticism of Joveyni Jahangosha History Volume I
Gerard Genette's transtextualite theory is one of the new theories in reading and texts criticism. According to this theory, a literary work is defined and understood only in relation to other literary works, and all texts are influenced by pre-texts and mutually affect post-texts. The intertextualite relationships existing in the history of the cosmos and the impact that other texts have had on its formation is an existential necessity of this study. The study is a kind of qualitative one which is conducted based on Gerard Genette's theory of relativity and documentary and library studies. The findings show that each of the five types of the theory, namely intertextualite, paratextualite, arcitextualite, metatextualite and hypertextualite can be examined in this work. Applying Quranic verses and hadiths, Persian and Arabic verses, proverbs and verdicts, bringing rich, epic and educational genres to this historical work; his earlier and contemporary works, as well as existing texts, such as the title of the book, the sub-titles, the introduction, and the reviews and articles written on the text of this, and the explanation of Mongol’s invasion, identity and power of them as work’s hypertextualite, show the intertextualities relationships in which each one of them has been effective in creating this work, understanding and studying of the text