چکیده

پیشینه و هدف: با شیوع کووید 19 تقاضای گردشگری به حداقل رسید و به تبع آن کسب وکارهای گردشگری با آسیب های متعددی ازجمله کاهش اقامت گردشگر، کاهش فروش تولیدات روستایی، افزایش بیکاری شاغلین بخش گردشگری، کاهش درآمد و افزایش فشار اقتصادی، عدم بازدهی سرمایه در بخش گردشگری و ... مواجه شدند. این مساله در روستاهای مقصد گردشگری به دلیل وابستگی بخش زیادی از درآمد ساکنان به گردشگری از اهمیت خاصی برخوردار است؛ از این رو مطالعه حاضر آسیب پذیری کسب وکارهای گردشگری روستایی درمواجهه با کووید 19 را مورد بررسی قرارداده است.مواد و روش ها: روش تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی است. گردآوری اطلاعات میدانی در بهار 1400 قبل از شروع موج هفتم کووید 19 انجام شد. منطقه مورد مطالعه شهرستان کلات نادری در استان خراسان رضوی است. در این مطالعه 8 روستا به کمک کارشناسان میراث فرهنگی و بخشداری ها به عنوان مقصد گردشگری شناسایی و مورد مطالعه قرارگرفت. واحد تحلیل 201 نفر از صاحبان کسب وکارهای گردشگری بودند که قبل از کووید 19 از محل گردشگری دارای درآمد مستقیم و غیرمستقیم بوده اند. وضعیت کسب وکارهای گردشگری در دو مقطع زمانی قبل و بعد از شیوع کووید به کمک روش شبه پنل با 6 متغیر در مقیاس نسبی بررسی شد. همچنین آسیب های وارده به بخش گردشگری به کمک 18 شاخص در مقیاس ترتیبی کمی شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون تی استیودنت جفت نمونه و تک نمونه ای و دو نمونه مستقل و تحلیل عاملی اکتشافی و نیز تحلیل واریانس یک طرفه انجام شد. پایایی پرسشنامه ها به کمک آلفای کرونباخ بررسی و ضریب آن برای 18 شاخص 81/0 به دست آمد.یافته ها و بحث: میانگین آسیب پذیری کسب وکارهای گردشگری در طیف لیکرت با 03/4 در حد زیاد ارزیابی شده است. آسیب پذیری کسب وکارهای بالغ با 1/4 بیشتر از کسب وکارهای نوپا با 9/3 و درحال رشد با 8/3 است. بالابودن سن و پایین بودن تحصیلات صاحبان کسب وکارهای بالغ می تواند در تبیین آسیب پذیری بالای کسب وکارهای بالغ کمک نماید. تحلیل عاملی اکتشافی مهمترین آسیب های کسب وکارهای گردشگری را ذیل 5 عامل با 63 درصد واریانس قرارداد. کاهش محسوس تقاضای گردشگری با 29.91 درصد واریانس اصلی ترین آسیب وارده به کسب وکارهای گردشگری است. سپس به ترتیب به مخاطره افتادن امنیت شغلی و سرمایه گذاری های انجام شده، توقف فعالیت های بخش گردشگری، عدم حمایت دولت از کسب وکارهای گردشگری و تعطیلی کسب وکارهای گردشگری قرار دارد. نیز بین سال شروع کسب وکار و میزان آسیب پذیری رابطه معنادار معکوس با شدت ضعیف وجود دارد.نتیجه گیری: شیوع کووید 19 نشان داد کسب وکارهای گردشگری در مواجهه با بحران های بیرونی به شدت سیب آسیب پذیر بوده و صاحبان این کسب وکارها در مواجهه با آن دچار شوک اقتصادی شدند. در چنین شرایطی این کسب وکارها به حال خود رها شده و برنامه ای برای بقا و کاهش آسیب پذیری آنها وجود نداشت. حدود 40 درصد کسب و کارهای مورد بررسی، که تا قبل کووید 19 دارای درآمد از بخش گردشگری بوده اند، بعد از شیوع، درآمد خود را از بخش گردشگری به کل از دست داده اند و سازمان های متولی گردشگری روستایی نتوانستند نقش موثری در بقاء و افزایش تاب آوری کسب وکارهای گردشگری داشته باشند. لذا ایفای نقش فعالانه نهادهای متولی در اتخاذ تدابیری موثر جهت افزایش تاب آوری کسب و کارهای گردشگری خصوصا در روستاهای مقصد گردشگری در مواجهه با تکانه های بیرونی ضروری است.

Vulnerability of Rural Tourism Businesses in Covid-19 Crisis (Case Study: Kalat-e Naderi County, Razavi Khorasan Province)

Background and purpose: With the spread of Covid-19, the demand for tourism decreased to a minimum. As a result, tourism businesses suffered from much damage, including a reduction in tourist stay, a decrease in the sale of rural products, an increase in unemployment of tourism sector workers, a decrease in income and an increase in economic pressure that faced a lack of capital efficiency in the tourism sector. This issue is of particular importance in tourism destination villages due to the dependence of a large part of the residents' income on tourism; Therefore, the current study has examined the vulnerability of rural tourism businesses in the face of Covid-19.Materials and Methods: The descriptive-analytical research method is of applied type. Field data collection was done in the spring of 2021 before the start of the seventh wave of Covid-19. The study area is Kalat-e Naderi county in Razavi Khorasan province. In this study, eight villages were identified and studied as tourist destinations with the help of cultural heritage experts and district administrations. The unit of analysis was 201 tourism business owners who had direct and indirect income from tourism before Covid-19. The situation of tourism businesses in two periods before and after the Covid-19 outbreak was investigated with the help of the Pseudo-panel method with six variables on a relative scale. Also, the damage caused to the tourism sector was quantified with the help of 18 indicators on an ordinal scale. Data analysis was done with the help of paired sample and single sample t-test, two independent samples, exploratory factor analysis, and one-way analysis of variance. The reliability of the questionnaires was checked with the help of Cronbach's alpha, and its coefficient was 0.81 for 18 indicators.Findings and discussion: The average vulnerability of tourism businesses on the Likert scale has been evaluated as high, with 4.03. The vulnerability of mature businesses is 4.1 more than that of start-up businesses, with 3.9 and growing businesses at 3.8. The high age and low level of education of mature business owners can help explain the high vulnerability of mature businesses. Exploratory factor analysis divided the most significant damages of tourism businesses under five factors with 63% variance. A significant decrease in tourism demand with a 29.91% variance is the main damage to tourism businesses. Then they are: jeopardizing job security and investments, stopping the activities of the tourism sector, lack government support for tourism businesses and closure tourism businesses, respectively.Conclusion: The outbreak of Covid-19 showed that tourism businesses are extremely vulnerable in the face of external crises, and the owners of these businesses suffered an economic shock. In such a situation, these businesses were left alone, with no plan for survival or reducing their vulnerability. About 40 percent of the surveyed businesses, which had income from the tourism sector before Covid-19, lost their income from the tourism sector altogether after the outbreak, and the organizations in charge of rural tourism could not play an effective role in the survival and increasing the resilience of tourism businesses. Therefore, it is necessary to play the active role of trustee institutions in adopting effective measures to increase the resilience of tourism businesses, especially in the villages of tourism destinations, in the face of external impulses.

تبلیغات