تحلیل آماری بحران حریق در کاربر ی های شهری (مطالعه موردی کلانشهر کرج) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پیشینه و هدف: آتش سوزی از دیرباز یک تهدید مهم برای ایمنی شهری، محیط فیزیکی و کیفیت زندگی شهری بوده است. یکی از مهمترین چالش هایی که همواره شهرها را تهدید می نماید خطر ایجاد و گسترش حریق در محیط های شهری است. در حال حاضر کلانشهرهای ایران با معضلات گوناگونی مواجه هستند و یکی از معضلاتی که کلانشهرهای کشور با آن درگیر هستند، مسأله بحران حریق و آتش سوزی و از سوی دیگر ضعف زیرساخت های خدماتی موجود در آنها است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل آماری بحران حریق در کاربری های کلانشهر کرج به عنوان چهارمین شهر بزرگ ایران انجام شده است.مواد و روش ها: پژوهش حاضر ماهیت کمی دارد و با استفاده از تکنیک های مرک و کوداس به تحلیل آماری بحران حریق در کاربری های شهری در کلانشهر کرج پرداخته شده است. محدوده پژوهش را مناطق 12 گانه کلانشهر کرج تشکیل داده است و تعداد 10 شاخص مرتبط با بحران حریق در کاربری های شهری در 12 منطقه کلانشهر کرج مورد بررسی قرار گرفته است. داده های مورد نیاز که از آمارنامه شهر کرج در سال 1398 گرفته شده است، توسط تکنیک مرک وزن دهی شده و در تکنیک کوداس به کار گرفته شدند. شاخص های مورد مطالعه در این پژوهش کمی تعداد حریق صورت گرفته در کاربری مسکونی، تعداد حریق صورت گرفته در کاربری آموزشی، تعداد حریق صورت گرفته در کاربری بهداشتی و درمانی، تعداد حریق صورت گرفته در کاربری خدماتی، تعداد حریق صورت گرفته در کاربری تجاری، تعداد حریق صورت گرفته در کاربری صنعتی، تعداد حریق صورت گرفته در کاربری انبار، تعداد حریق صورت گرفته در کاربری فضای سبز شهری، تعداد حریق صورت گرفته در وسایط نقلیه و تعداد حریق صورت گرفته در کاربری معابر و گذرگاهها بوده است.یافته ها و بحث: یافته های پژوهش نشان می دهد که منطقه 11 کلانشهر کرج با امتیاز (3/859) بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده و این منطقه در وضعیت سبز قرار گرفته است؛ تعداد حریق های به وجود آمده در کاربری های شهری این منطقه محدود بوده است. در تکنیک کوداس منطقه 6 کرج با امتیاز (-3/566)، منطقه 10 با امتیاز (-2/605)، منطقه 2 با امتیاز (-2/469)، منطقه 7 با امتیاز (-0/488) و منطقه 4 با امتیاز (-0/274) کمترین امتیازات را به خود اختصاص دادند. بیشترین بحران حریق در کاربری های شهری کلانشهر کرج متعلق به منطقه 6 بوده است. تعداد حریق های به وجود آمده در کاربری های شهری مناطق 6، 10، 2، 7 و 4 زیاد بوده است و این مناطق در حالت قرمز قرار دارند. میانگین نزدیک ترین همسایگی امتیاز بحران حریق در کاربری های شهری در مناطق کلانشهر کرج به صورت پراکنده بوده است.نتیجه گیری: بیشترین حریق های مربوط به کاربری مسکونی و آموزشی در منطقه 6، بیشترین حریق های بهداشتی و درمانی در منطقه 4 و بیشترین حریق های خدماتی در منطقه 5 شکل گرفته است، لازم است متولیان شهر توجه ویژه ای به این مناطق داشته باشند. بیشترین حریق های مربوط به کاربری های تجاری شهر کرج در منطقه 3، بیشترین حریق های صنعتی در منطقه 10، بیشترین حریق های کاربری فضای سبز شهری در منطقه 2 و بیشترین حریق های به وجود آمده در معابر و گذرگاهها در منطقه 5 رخ داده است و ضروری است مدیران شهری توجه ویژه ای به این مناطق داشته باشند. بیشترین آتش سوزی های شکل گرفته در شهر کرج و به ویژه در مناطق ذکر شده در کاربری های مسکونی رخ داده است. عوامل متعددی در این زمینه نقش دارند؛ ولی دلیل اصلی وقوع این مخاطره به خاطر عدم رعایت اصولی ساخت و ساز و استانداردهای سازه است که اگر به طور صحیح رعایت شود، شهروندان در دام حریق و حوادث بعد از آن نخواهند افتاد.Statistical Analysis of Fire Crisis in Urban Land-uses (Case Study: Karaj Metropolis)
Background and purposeFire has long been an essential threat to urban safety, the physical environment, and the quality of urban life. One of the most important challenges threatening cities is the risk of creating and spreading fire in urban environments. Currently, Iran's metropolises are facing various problems, and one of the problems that the country's metropolises are dealing with is the fire crisis and, on the other hand, the weakness of their existing service infrastructures. The present study was conducted with the aim of statistical analysis of the fire crisis in the land-uses of Karaj metropolis the fourth largest city in Iran. Materials and methodsThe current research has a small nature, and using Merec and CODAS techniques, the statistical analysis of the fire crisis in urban uses in Karaj metropolis has been done. The scope of the research comprises 12 districts of Karaj metropolis, and 10 indicators related to the fire crisis in urban uses in 12 districts of Karaj metropolis have been investigated. The required data, taken from the statistics of Karaj in 2018, were weighted by the Merec technique and used in CODAS technique. The indicators studied in this quantitative research are the number of fires in residential use, the number of fires in educational use, the number of fires in healthcare use, the number of fires in service use, the number of fires in commercial use, The number of fires occurred in industrial use, the number of fires occurred in warehouse use, the number of fires occurred in the use of urban green spaces, the number of fires occurred in vehicles, and the number of fires occurred in the use of roads and crossings. Findings and discussionThe research findings show that District 11 of Karaj metropolis has the highest score (3.859), and this District is green. The number of fires that occurred in the urban uses of this area was limited. In CODAS technique, Karaj District 6 with a score (-3.566), District 10 with a score (-2.605), District 2 with a score (-2.469), District 7 with a score (-0.488), and District 4 got the lowest points with a score of (-0.274). The most fire crisis in the urban uses of Karaj metropolis belongs to District 6. The number of fires that occurred in the urban uses of Districts 6, 10, 2, 7, and 4 has been high, and these areas are red. The average of the closest neighborhood of the fire crisis score in urban uses in the areas of Karaj metropolis was scattered. ConclusionMost fires related to residential and educational use occurred in District 6, most health and medical fires in District 4, and most service fires in District 5. City managers must pay special attention to these Districts. The most fires related to the commercial uses of Karaj city occurred in District 3, the most industrial fires in District 10, and the most urban green space use fires in District 2. The most fires on the roads and crossings in District 5, and it is necessary for city managers to pay special attention to these areas. Most fires occurred for residential use in Karaj, especially in the mentioned areas. Several factors play a role in this field. However, the main reason for this danger is due to the non-observance of construction principles and structure standards, which, if correctly observed, citizens will not fall into the trap of fire and subsequent accidents.
تبلیغات
