بررسی قرآنی نقش آرامش آفرین صداقت و مستثنیات آن در جامعه اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بر اساس آیات و روایات، یکی از فنهای اساسی و بسیار مهم در باب تحصیل آرامش در جامعه اسلامی، صداقت است که افراد از آن غافل هستند یا درک صحیحی از نقش آن ندارند. یکی از سؤالات اساسی آن است که آیات و روایات چگونه از طریق مؤّلفه رفتاری صداقت و موارد استثنای آن، اسباب ایجاد آرامش در جامعه را فراهم مینمایند؟ هدف این تحقیق نشان دادن نقش مؤّلفه رفتاری صداقت در تحصیل آرامش فردی و جمعی با روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر آیات و روایات است. بر این اساس، نخست تفاوت بنیادی دین اسلام با مکاتب اخلاقی در صداقت مطرح و پسازآن اقسام صداقت و ابعاد هر یک در تحصیل آرامش در جامعه بررسی گردید. به جهت ارائه بستهای جامع، درنهایت، رفتارهای جایگزین صداقت در موارد خاص و موارد استثنای صداقت و نقش آنها در تحصیل آرامش افراد جامعه نیز موردبررسی قرار میگیرد. ازجمله نتایج تحقیق از منظر آیات و روایات آنکه: صداقت دو بعد فردی و اجتماعی دارد که هر یک نقشی بسزا در تحصیل آرامش دارد. ازجمله مؤّلفههای رفتاری جایگزین صداقت میتوان به توریه و دقیق صحبت نمودن اشاره نمود که هر یک میتوانند در برخی مواضع در جامعه آرامش آفرین باشند. موارد استثنایی مؤلفه رفتاری صداقت هم اموری همچون مصلحت حفظ جان، مال و آبرو، مصلحت اصلاح ذاتالبین، خدعه در حرب و ایجاد الفت در میان خانواده است.A Qur’anic Study of the Role of Honesty in Creating Serenity and Its Exceptions in the Islamic Society
According to the verses and narrations, honesty is one of the basic and very important methods for creating serenity and peace in the Islamic society, which people overlook or do not properly realize its role. One of the basic questions is how the verses and narrations provide a way to create serenity in society through behavioral components of honesty and its exceptions? The purpose of this research is to explain the role of the behavioral component of honesty in achieving personal and social peace using a descriptive analytical method based on verses and narrations. In this regard, first, the fundamental difference between Islam and ethical schools about honesty was presented, then the types of honesty and the dimensions of each of them in obtaining peace and serenity in society were examined. Finally, in order to provide a comprehensive package, the alternative behaviors of honesty in special cases and its exceptions and their role in achieving the calmness of people in society were examined. Among the results of the research from the perspective of verses and hadiths, honesty has two dimensions, personal and social, each of which has a significant role in achieving peace. Among the alternative behaviors of honesty, we can point out Tawriyah and truthful speech, which can be a factor of peace in some cases in society. The exceptional cases of the behavioral component of honesty are issues such as the expediency of saving life, wealth and honor, the expediency of reconciling relations among people, deception in war, and the creation of discord among family members.
تبلیغات
