بررسی تاثیر قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی در اقتصاد ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
انرژی به عنوان یکی از نهاده های تولید و نهاده استراتژیک همواره مورد توجه سیاستگذاران و اقتصاددانان بوده و نیاز روزافزون زندگی بشر به این نهاده غیرقابل چشم پوشی است. بنابراین دسترسی به انرژی یکی از نیازهای اساسی برای زندگی و دستیابی به سطوح بالاتر توسعه است. ازجمله حامل های مهم انرژی بنزین است و سیاستگذاری در مورد بنزین در ایران همواره موضوعی پرچالش بوده است. تبدیل شدن بنزین به کالایی شاخص در نگاه ایرانیان باعث شده قیمت گذاری آن ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گسترده ای پیدا کند. در این پژوهش به منظور مطالعه اثرات قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی از روش خود رگرسیون برداری با وقفه های توزیعی استفاده شده است. دوره مورد بررسی پژوهش سال های 1398-1359 است. متغییرهای مورد استفاده در مدل شامل شاخص توسعه انسانی، ضریب جینی، نرخ تورم، بهره وری کل عوامل تولید و قیمت بنزین هستند. نتایج نشان می دهد در بلندمدت متغیرهای قیمت بنزین و ضریب جینی تأثیر منفی معنادار و متغیرهای نرخ تورم و بهره وری کل عوامل تولید تأثیر مثبت معنادار بر شاخص توسعه انسانی دارند. درنتیجه با توجه به تأثیر منفی افزایش قیمت بنزین بر شاخص توسعه انسانی باید ملاحظات لازم برای افزایش قیمت بنزین در اقتصاد ایران در نظر گرفته شود و از سیاست های دیگر مانند افزایش بهره وری عوامل تولید برای کاهش تأثیرات منفی این سیاست استفاده شود.Investigating the Impact of gasoline price on human development index in the Iranian Economy
As one of the strategic production inputs, energy has always drawn the attention of policymakers and economists, and humans' ever-increasing need for this input cannot be disregarded. Therefore, access to energy is one of life's essential requirements to reach higher levels of development. Petrol is one of the important energy carriers, and policymaking regarding this fuel has always been a controversial topic in Iran. In fact, petrol becoming a distinctive commodity in the eyes of Iranians has led to petrol pricing having extensive economic, political, and social aspects. In the present study, the Vector Autoregressive Distributed Lag (ARDL) method is applied in order to investigate the impacts of petrol prices on the Human Development Index (HDI). The period under study is 1980-2019. The variables used in the model include the HDI, the Gini coefficient, inflation rate, Total Factor Productivity (TFP) of production, and petrol price. The results indicate that in a long-term perspective, petrol price and the Gini coefficient are the variables with significant negative effects on the HDI, and the inflation rate and TFP of production are the variables with significant positive effects on the corresponding index. As a result, due to the negative impact of gasoline price increase on the human development index, necessary considerations should be taken into account to increase the price of gasoline in Iran's economy, and other policies such as increasing the productivity of production factors should be used to reduce the negative effects of this policy.
تبلیغات
