رابطه دین و سیاست در اندیشه سیاسی خواجه طوسی
حوزه های تخصصی:
شماره صفحات:
۴۹ - ۶۹
دریافت مقاله
آرشیو
چکیده
این مقاله ارتباط یا عدم ارتباط دیانت و سیاست در اندیشه خواجه طوسی را در کتاب سیاست نامه بررسی می کند. سوال اصلی مقاله این است که رابطه بین دین و سیاست در نظام فکری خواجه چگونه سامان یافته است؟ در پاسخ به سوال مذکور فرضیه مقاله این است که در اندیشه خواجه بین دین و سیاست یک ارتباط مستقیم وجود دارد؛ به طوری که خواجه در تبیین دیدگاه خود در خصوص ارتباط سیاست و دیانت به آیات قرآنی تمسک می جوید. روش تحقیق پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از منابع کتابخانه ای و استخراج آیات قرآنی مندرج در کتاب سیاست نامه تحلیل می شود. خواجه با نگارش سیاست نامه و با مخاطب قرار دادن فرمانروا، با طرح اندیشه سیاسی جدید در ایران که تا دوره مشروطیت ادامه یافت، با تکیه بر اندیشه ایرانشهری، دین و دولت را همزاد و جدایی ناپذیر از هم می دانست؛ به طوری که با همراه ساختن سلطان ملکشاه سلجوقی، گامی جدی بر رسمی کردن مذهب سنی در کشور برداشت. او با درایت و تدبیری که به کار می گیرد تا حد بسیار زیادی باعث توازن یافتن حقوق عرفی و حقوق شرعی در کشور می شود. خواجه به عنوان یک شخصیت با تدبیر که در مقام وزارت و به عنوان نائب سلطان قرار دارد، در جهت تبیین اندیشه سیاسی خود در آیین ملک داری در برخی موارد به آیات قرآنی تمسک جسته است؛ با بررسی موردی این آیات ملاحظه می شود که آیات قرآنی سهم عمده ای در بیان مهمترین اندیشه های خواجه دارند که از جمله این موارد می توان به تاکید قرآن بر لزوم اطاعت از فرمان خدا، پیامبر و جانشینان او و نیز تاکید خداوند بر جلوگیری از تسلط یافتن غیرمسلمانان بر مسلمانان اشاره نمود.The Relationship between Religion and Politics in the Political Thought of Khwaja Tusi
Abstract
The present study investigates the relationship or lack of relationship Khwaja Tusi policy book.The main question of this study is that how the relationship between religion and politics has formed in the intellectual system of Khwaja Tusi? To answer the mentioned question, hypothesis of the study is that there is a direct link between religion and politics in thought of Khwaja so that he catches Quranic verses in order to explain his viewpoint about religion and politics relationship. The research method is descriptive-analytic that is analyzed by library resources and extraction of the Quranic verses contained in the Book of Politics (Siyasat-name).
By writing Politics (Siyasat-name) and addressing ruler, by formation a new political thought in Iran that continued up to the constitutional period, and by relying on the idea of the city (Iranshahri), Khwaja knew religion and government as twin and integral so that by accompanying with Sultan Malkshah Saljukhi, took a serious step to formalize Sunni religion in the country. By using tact and trick, he mainly caused to balance between customary law and religious law in the country. Khwaje as a person with a tact who is in the position of the Ministry and as the Sultanate, in some cases has caught Quranic verses to explain his political thought in controlling the country. By case studying these verses, it is noticed that Quranic verses have an important role in explanation of the most significant Khwaja thoughts from which the Qur'an emphasis on the need to obey God's command, the Prophet and his successors and also God's emphasis on the prevention of the domination of non-Muslims on Muslims can point out.
تبلیغات
