تحلیل فقهی- حقوقی ضمان غرور با تأکید بر ماده 526 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
از گذشته، آثار حقوقی مبتنی بر ترجیح ضمان مباشر در اجتماع سبب و مباشر بوده است. ماده 526 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ظاهراً از این تصور غالب عدول کرده است. قاعده غرور یکی از مصادیق اجتماع مباشر و سبب است. مطابق با نظر مشهور فقها، به جهت مختار بودن مغرور در اتلاف، وی مسئول اولیه جبران خسارت است؛ هرچند سبب مؤثری همراه با وی وجود داشته باشد. از این رو، گفته شده است هر واقعه یک انتساب دارد و انتساب آن به مغرور است و اگر ضمان نهایی برعهده غار قرار می گیرد به سبب حکم خاص ضمان غرور است. برخی فقهای معاصر این حکم را عادلانه ندانسته و ضمان اولیه غار را با قاعده تسبیب توجیه نموده اند. ماده 526 عوامل ذهنی را مؤثر در تشخیص ضمان سبب و مباشر دانسته و به این سبب در قسمت اخیر آن ماده، جهل یکی از موجبات اقوی بودن سبب از مباشر اعلام شده است. انتساب عرفی خسارت در ماده 526 مورد تأکید است و از طرفی در مواد دیگر قانون، معیار قابلیت پیش بینی ضرر در تشخیص انتساب خسارت مشاهده می شود؛ از این رو، اتلاف با غار که موجب فریب مغرور شده و برای وی تحقق خسارت قابل پیش بینی بوده است، تناسب بیشتری دارد.Legal-Jurisprudential Analysis of Fraud Rule with Emphasis on the Article 526 of Islamic Penal Law Approved in 1392
Traditionally, legal works are based on the appointment of the actor liability in the collecting the cause and actor. Article 526 of Islamic penal code approved in 1392 has apparently backtracked on the prevailing impression. The rule of fraud is one of the instances of collecting the cause and actor. In jurisprudence, one of the bases of the rule of fraud is the causing rule. According to the famous jurisprudence, in order to have free will in loss, the actor is responsible for compensation, although there has been an effective factor in the collecting with actor; hence it is said that the loss is attributed to the proud, and if the final liability is placed on the deceiver, it is proud rule because of a special verdict. Some contemporary jurists argue that this verdict is not fair and the liability of deceiver as only liability is justified by the rule of causing. Article 526 of the Islamic penal code approved in 1392 makes subjective factors effective on the liability of the cause, and thus the conventional assignment of damage in article 526 is emphasized and in other articles of law, the criterion of foreseeability is observed in the recognition of liability and therefore, loss with the deceiver, which has led to proud is seen adequate.
تبلیغات
