مدل مفهومی «در حکم غصب» در ملاحظه ماده 308 قانون مدنی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در اصطلاح فقه و حقوق موضوعه ایران، اشخاصی توانایی استیلاء بر اموال را دارند که در این خصوص اذن در تصرف داشته باشند؛ مانند مالک و وکیل. هرگاه تسلط افراد ابتداً همراه با اذن باشد ولی در ادامه، مالک خواهان رفع استیلاء شود، ولی این تسلط در تصرف مرتفع نگردد، "در حکم غصب" محقق شده است. بر این اساس، فقها و حقوق دانان مواردی را که آغاز استیلاء قانونی و مشروع بوده ولی استمرار آن خلاف حق باشد "در حکم غصب" معارفه نموده اند. افزون بر این، اگر استیلاى بر حق غیر به قهر و ستم انجام نگیرد و شخص مستولى جاهل به عدم استحقاق خویش باشد، غصب واقعى یا حقیقى به وقوع نپیوسته است؛ لذا در این گونه موارد مى گویند: در حکم غصب، شبیه به غصب یا غصب حکمی. ظاهر شق دوم ماده ی308 قانون مدنی برای درحکم بودن شق نخست آن، خواهان تفاضل مفهوم و تطابق در احکام می باشد؛ اما مشاهده می گردد که برخی از مصادیق غصب راجع به عناوین دولتی دارای وصف کیفری و تنبیهی می باشند، درصورتی که بعضی مصادیق "درحکم غصب" مانند مقبوض به عقد فاسد دارای وصف مدنی هستند؛ بنابراین، غصب و درحکم غصب علاوه بر تباین درمفهوم، احکاماً نیز مغایرت دارند. نگارنده با روش توصیفی- تحلیلی قصد دارد که ضمن پردازش مفهوم تصرفات در حکم غصب، مصادیق آن را تبیین نموده و با اشاره به تعارض احکام و فزون براین، تطبیق درحکم غصب با مفاهیم متشابه، تفارق اندیشه بین فقها و حقوق دانان را مشخص و اظهار نماید که تاسیس نهاد "درحکم غصب" در فقه و حقوق ایران موضوعیت ندارد.The conceptual model of "usurpation" in the light of Article 308 of the Civil law
In the term of jurisprudence and jurisprudence of Iran, individuals have the ability to seize property if they have permission to do so; Like the owner and the lawyer. Therefore, if the domination of individuals is initially accompanied by permission, but then the owner wants to remove the domination, but this domination is not lifted in possession, "in the rule of usurpation" has been achieved. Accordingly, jurists and jurists have introduced cases in cases of usurpation as the beginning of legal and legitimate domination but the continuation of which is against the right. Moreover, if the domination of the right is not done by force and oppression and the person in charge is ignorant of his unworthiness, no real or genuine usurpation has taken place; Therefore, in such cases, they say: In the ruling of usurpation, it is similar to usurpation or usurpation of a ruling. The appearance of the second clause of Article 308 of the Civil Code, in order for the first clause to be valid, requires a difference in meaning and conformity in the rulings; However, it is observed that some instances of usurpation, especially in government titles, have a criminal and punitive description, while "in the verdict of usurpation" in some instances, such as a corrupt bond, do not have a criminal description. In the sense that usurpation and the ruling on usurpation, in addition to contrasting in concept, "in the rule of usurpation" in jurisprudence and Iranian law is irrelevant.
تبلیغات
