پژوهش در بهره گیری مولوی از کارایی پسوند در ایجاد مبالغه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
«مبالغه» در زبان و ادب فارسی جایگاه ممتازی دارد امّا برخلاف بسیاری از دیگر عناصر بلاغی به آن توجّه اندکی شده و حتی درباره شیوه های ساخت آن اغلب به همان دیدگاه های سنّتی اکتفا شده است. در دیدگاه های سنّتی، مبالغه بی آنکه به شیوه های ساخت آن توجّه شده باشد، بر اساس میزان بزرگ نمایی در آن به سه نوعِ «مبالغه»، «اغراق» و «غلوّ» تقسیم شده است. در پژوهش پیش رو، «پسوند» به مثابه یکی از شیوه های مؤثّر در ساخت مبالغه، بررسی و کارایی آن در این باره واکاوی شده است. فرضیه تحقیق این است که پسوند یکی از ابزارهای ساخت مبالغه در شعر مولاناست. پرسش این است که کدام پسوندها می توانند در ایجاد مبالغه مؤثّر واقع شوند. روش پژوهش، تحلیلی – توصیفی و مبتنی بر بررسی شواهد و نتیجه گیری بر اساس آن ها بوده است. بنابراین با تمرکز به برخی واژه های منحصر به فرد و نوآورانه مولانا، طیفی از پسوندهایی که در مبالغه مؤثّرند، نشان داده شده است و از این دید تا کنون به نقش پسوند، به ویژه در جهان شعر مولانا توجّه نشده است؛ پسوندهایی که مکان را با مبالغه توأم ساخته اند و شامل «لان»، «کده» و «ستان» است؛ پسوندهایی که دارندگی صفتی را با مفاهیم متفاوت مثبت یا منفی با مبالغه همراه کرده اند و شامل «ناک»، «باره»، «مند» و «گین» است. پسوندهایی که به یاری تشبیه، به مبحث مبالغه پیوند یافته اند؛ مانند «وش» و «انه». پسوند «ه» که صفت را با مفهوم کثرت و فراوانی توأم ساخته است . پسوند «گری» که رفتار، کار یا صفتی را با فراوانی همراه کرده است و بالاخره پسوند «-َ ک» و «-َ کی» که برای کوچک نمایی و تحقیر به کار رفته است. گذشته از این ها به مثابه یکی از دستاوردها پژوهش پیش رو در صدد بوده است که گامی در پیوند بلاغت و دستور زبان برداشته و به پسوند و کارایی آن در ایجاد مبالغه نگاهی تازه بیندازد.Research on exaggerated suffixes, based on the Ghazaliat-e Shams and Masnavi Manavi
Review and introduction of some effective suffixes in making Amplification in Persian language Based on a case study of Rumi's poems Amplification is very important in Persian language and literature. But unlike many other rhetorical elements, little attention has been paid to it, and the methods of its construction have often been limited to the same old views. In the classical view, Amplification is divided into three types of Amplification, hyperbole, and Bombast based on the limits of magnification, but no importance is given to the methods of its construction. Accordingly, in this research, the suffix is considered as one of the effective methods in making Amplification and is the basis of research. The main question is which extensions can be effective in creating amplification. The research method was such that in the first stage, Rumi's Masnavi and Shams Ghazal Divan were studied based on the form and use of amplificated elements and then the hypothesis was strengthened that Rumi used suffixes in a special way to make amplification. This study, in addition to finding and inventing some unique and innovative words of Rumi, showed that a range of suffixes are effective in amplification. Suffixes that make the place amplificated include "lan", "kadeh", "stan". Suffixes that amplificate the possessiveness of an adjective include "nak", "bareh", "mand" and "gin". Suffixes that have been linked to the topic of amplification with the help of the simile and the amplification in the simile relation; Like "Wash" and "Anne" And suffixes that combine the adjective with the concept of plurality and abundance Constructions such as "eh" and the suffix "gray" which expresses a behavior, work or adjective that is associated with abundance And finally, the suffixes "-K" and "-Ki", which are used for miniaturization and its special use, show that, at least in the world of poetry, it can be used indefinitely with different attributes and names.
تبلیغات
