چرایی نگارش تحفه العالم در دوره شاه سلطان حسین صفوی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

درباره چرایی نگارش تحفه العالم که موضوع آن ذکر اوصاف شاه سلطان حسین صفوی است، پاسخ هایی بسیط داده شده است که از اظهارات خود نویسنده ریشه می گیرد. مدعای این پژوهش این است که نگارش تحفه العالم با بحران هایی که حکومت صفوی در آن زمان با آن درگیر شده بود، پیوند دارد؛ ازاین رو نویسنده در این نوشتار درصدد است با به کارگیری تحلیل گفتمان انتقادی، چرایی نگارش تحفه العالم را در آن موقعیت تاریخی و اجتماعی روشن کند. بحران هایی که در آن زمان دامنگیر حکومت صفویه شده بود فندرسکی را بر آن داشت با یک نظم زبانی شاه را به عنوان عامل اصلی مطرح کند که سایر نیروها حول آن حرکت می کنند. او تلاش می کند نقایص و ضعف های شاه را رؤیت ناپذیر و در عوض نیروهای پیرامون او را در ظهور بحران ها و ضعف ها مؤثر و مقصر بداند. شاه در گفتمان تحفه العالم با شخصیت کامل خود درصدد تربیت سایر نیروها است تا حکومت و جامعه بسامان شود.