عرفان، اخلاق و حکمت در منظومه نبراس الهدی سروده حکیم حاج ملاهادی سبزواری

چکیده

منظومکه نبراس الهدی و شرح آن، تألیف حکیم سبزواری، از جمله آثار ارزشمند و کمتر شناخته شدکه این حکیم عالی قدر است. در این کتاب کلیات احکام فقه مربوط به ابواب فقهی طهارت، صلاکه، زکاکه، صیام، حج و نکاح، بدون ورود به جزئیات و دلایل فقهی بیان شده و برای آن احکام اسراری عرفانی یا اخلاقی و یا مبتنی بر پاره ای از قواعد فلسفی ذکر شده است. این مجموعه بالغ بر یک هزار و هفتصد بیت است که به زبان عربی سروده و سپس توسط شخص سراینده، یعنی حکیم سبزواری، شرح گردیده است. در مقالکه حاضر سعی نگارنده بر این است که بعد از ذکر نکات مقدماتی مربوط به معرفی و شیوه و هدف کتاب، نمونه هایی از احکام و اسرار مذکور ذیل آن احکام را با آوردن متن ابیات و با استفاده از پاره ای از نکات مذکور در شرح گزارش کند. این مقصود طی دوازده فقره با بهره گیری از مطالب پنج باب طهارت، صلاکه، زکاکه، صیام و حج به انجام رسیده و گاهی نیز به پاره ای از حکمت های سلیقه ای که هیچ مستندی از شرع یا عقل فلسفی یا ذوق عرفانی ندارند، انتقاد شده است. لازم به تذکر است که نشانی های مستقیم شرح نبراس در این مقاله مربوط به چاپ سنگی است.