راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق (مطالعه موردی: دره کن و سولقان) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

 اکوتوریسم با پیروی از فلسفه توسعه پایدار گردشگری بر ارزش های ذاتی و درونی تأکید دارد. تقاضای گردشگران برای کسب تجربه های جدید مقصد، مفهومی فراتر از گذراندن تعطیلات دارد و انجام فعالیت های خلاقانه در مقاصد اکوتوریستی منجر به خلق تجارب جدیدی از گردشگری طبیعی با عنوان اکوتوریسم خلاق می شود. ازآنجاکه صنعت گردشگری در موج سوم خود (گردشگری خلاق) به سر می برد و همواره با تنوع تقاضای مشتریان، تأثیر تکنولوژی و درخواست های جامعه محلی مواجه است، ارائه راهبردهای مؤثر برای اکوتوریسم خلاق از ضرورت های اجتناب ناپذیر محسوب می شود. هدف اصلی این پژوهش، ارائه راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق مبتنی بر رویکرد پایداری با رهیافت توسعه پایدار است که این امر با توجه به ظرفیت های بالقوه و بالفعل در دره کن و سولقان تهران انجام گرفته است. این پژوهش ازنظر روش شناسی توصیفی-تحلیلی است که بخش توصیفی-تحلیلی آن مبتنی بر شیوه اسنادی و خبرگان و بخش کمّی آن مبتنی بر استفاده از پرسش نامه در سطح خبرگان است. گردآوری داده ها به روش اسنادی، کتابخانه ای و میدانی از طریق مشاهده و پرسش نامه انجام شده است و جامعه آماری را 30 نفر از خبرگان تشکیل داده اند. در این پژوهش، برای تدوین راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق با تلفیق مؤلفه های پایداری و شاخص های گردشگری پایدار، گردشگری خلاق، خلاقیت و اکوتوریسم، وضعیت موجود ترسیم و عوامل مؤثر داخلی و خارجی مشخص و درنهایت راهبردها با تکنیک SWOT استخراج شدند و با تکنیک QSPM به ترتیب جذابیت اولویت بندی شدند. نتایج این تحقیق حاکی از این است که «تأکید بر طراحی تورهای ترکیبی طبیعت گردی و آموزشی»، «برگزاری تورهای اکوتوریستی و آموزشی جهت تجربه شیوه زندگی ساکنان بومی به وسیله گردشگران»، «بازنگری بر سیاست های اجرایی و مشارکت با جوانان جهت راه اندازی کسب وکارهای نوین در عرصه گردشگری» و «استفاده از ابزارهای تبلیغاتی مناسب جهت تشویق جوانان به فراگیری صنایع دستی گردشگری» در منطقه کن و سولقان تهران به عنوان راهبردهای جذاب استخراج شده اند.