نقش رسانه ها در جنگ های بین المللی از منظر ژان بودریار (مطالعه موردی: حمله آمریکا به عراق در 2003) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نقش رسانه ها در نحوه بازنمایی جنگ حائز اهمیت است. این اهمیت در تلاقی نقش رسانه های بین المللی در جنگ های بین المللی و در چارچوب پست مدرنیسم مضاعف می شود. زیرا رسانه ها حائل بین مخاطب و میدان وقایع می شوند. ژان بودریار، نظریه پرداز شاخص در این زمینه است و از آن با عنوان حاد واقعیت یاد می کند. بر این اساس، این مقاله به دنبال پاسخگویی به این پرسش اصلی است: چگونه می توان عملکرد رسانه ها در آستانه حمله نظامی ایالات متحده آمریکا به عراق را با توجه به رویکرد پسامدرن بودریار توضیح داد؟ در پاسخ به این پرسش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. طبق نتایج پژوهش، در رویکرد پست مدرنیستی، واقعیت های سیاسی از قبیل جنگ همچون امری برساخته قلمداد می شوند، به گونه ای که این واقعیت، به اقتضای شرایط مختلف تکوین پیدا می کند و رسانه به عنوان عرصه ای برای بازنمایی واقعیت سیاسی اهمیت فراوانی پیدا می کند. بر این اساس، اقدامات آمریکا در دو مقطع قبل و بعد از جنگ ارزیابی شده است. اقدامات روانی آمریکا پیش از شروع جنگ عبارت اند از: تصویرسازی و بزرگ نمایی تهدید عراق، بسیج نفرت علیه دشمن (عراق)، هدایت تبلیغاتی- روانی جنگ علیه عراق و همراه ساختن افکار عمومی با اقدامات نمادین. عملیات روانی و تبلیغاتی امریکا طی جنگ عبارت اند از: کمیت و کیفیت نیروها و جنگ افزارهای دو طرف، اهداف رهبری نظامی دو طرف و غافل گیری.