تبیین الگوی بازآفرینی بافت تاریخی با رویکرد توسعه ی گردشگری (مطالعه ی موردی: شهر تبریز) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بازآفرینی شهری با هدف پایداری فضاهای شهری به دنبال رفع مشکلات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی و زیست محیطی بافت های ناکارآمد می باشد. از طرفی بازآفرینی شهری با محوریت گردشگری به عنوان رویکردی جهت حفاظت از ارزش های بافت تاریخی و حل مشکلات آن مطرح بوده است. بافت تاریخی تبریز علی رغم برخورداری از ارزش های فراوان فرهنگی و هویتی، دچار ناکارآیی، فرسودگی، مشکلات زیست محیطی و بحران های اقتصادی گردیده است. هدف این مقاله بررسی تاثیر توسعه ی گردشگری بر بازآفرینی بافت تاریخی در شهر تبریز می باشد. در این تحقیق پس از شناسایی معیارها و شاخص های بازآفرینی شهری و توسعه پایدار گردشگری در چهار بعد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی پرسشنامه ای، برای تحلیل ارتباط بازآفرینی شهری و توسعه ی گردشگری از نظر ساکنین بافت تاریخی شهر تبریز تنظیم گردید. جامعه ی آماری این پژوهش 383 نفر از ساکنان بافت تاریخی شهر تبریز در سال 1398 می باشد. تحلیل ها با استفاده از نرم افزار spss و با آزمون خی دو انجام گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که گردشگری عاملی در راستای رشد اقتصادی است و از بعد اجتماعی- فرهنگی، حس مکان و امنیت فضا را افزایش می دهد. در مورد بعد کالبدی، توسعه گردشگری با از بین بردن فضاهای مخروبه، اتصال و پیوند در بافت تاریخی را موجب شده و کیفیت خدمات عمومی و منظر شهری را ارتقا داده و از نظر زیست محیطی، کاهش آلودگی های محیطی و افزایش سرانه ی فضای سبز را در پی دارد.