معرفی نسخه خطی «تحریر ترجمه درّالنّثیرفی النصیحه و التحذیر» (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

نسخ خطّی از مهمّ ترین ارکان فرهنگی بشر و نشانگر تاریخ و تمدّن یک سرزمین و وسیله تعمّق و ژرف نگری در شناسنامه ملّی ایران است که موجب رونق و غنای پیشینه ی علمی، ادبی و تاریخی و... میشود. دبیر اعلم فرزند رئیس محمّد منشی از سخنوران و نویسندگان قرن 14، خوشنویس، شاعر و نویسنده عصر قاجار، است. «تحریر ترجمه درّالنّثیر »، یکی از چند آثار قلمی وی می باشد. این اثر در ادب تعلیمی، شامل16 حکایت به زبان حیوانات است که هر کدام مشتمل بر یک یا چند اصل اخلاقی است که دبیراعلم در اثنا یا در پایان به آن میپردازد. روش کار در این جستار بر مبنای مطالعه کتابخانه ای، توصیفی و تحلیلی و اسنادی می باشد. بررسی تضامین در این اثر بازگوی این امر است که وی به آثاری نظیر کلیله و دمنه، گلستان، مثنوی و... نظر داشته است. در اثر فوق هر حکایت ابتدا به زبان عربی و سپس به زبان فارسی قید شده است. از بررسی بخش عربی و فارسی حکایت چنین بر می آید که حجم حکایات در قسمت فارسی طولانی تر است؛ دبیراعلم با تسلطی که به مباحث ادبی و حکمی دارد به بسط داستان پرداخته است.