نگاهی قرآنی به چیستی «کتاب مبین» و بررسی ارتباط آن با قرآن کریم با تکیه بر آراء تفسیری علامه طباطبایی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مسأله چیستی « کتاب مبین » و بررسی نسبت آن با قرآن کریم از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چنان که بسیاری از آیات قرآن درباره آن سخن گفته اند. مفسّران نیز درباره مفهوم « کتاب مبین » دیدگاه های گوناگونی ارائه کرده اند که مهمترین آنها عبارتند از: قرآن مکتوب، لوح محفوظ و علم الهی. ریشه این برداشت های مختلف، در روش تحقیق آنان درباره مفهوم مورد نظر است که اشکالات متعددی بر آن وارد است؛ از قبیل: مترادف انگاری « کتاب مبین » با مفاهیم دیگر و عدم جامع نگری به کاربردهای « کتاب مبین » در قرآن. پژوهش حاضر درصدد است با دوری جستن از این دو نقیصه روش شناختی، تبیینی نو از « کتاب مبین » ارائه دهد که همانا مجموعه ای مشتمل بر وجوه غیبی کلیات و جزئیات آسمان ها و زمین است و خداوند متعال آنها را طبق علم به وجوه غیبی شان در « کتاب مبین » ، خلق کرده و می کند و بر آیات این مجموعه عظیم، به عنوان اصل قرآن، در مقام نزول، لباس الفاظ عربی پوشانده است.