نقش حق گرایی در حکیمانه بودن آیات قرآن (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

از شاخصه های حکیمانه بودن آیات قرآن، تکیه بر حق گرایی و حق مداری آیات قرآن است، متن حکیمانه مخاطبینش را به حق و حقیقت راهنمایی می کند. قرآن به جهت حکیمانه بودن آیاتش غیر از حق نمی گوید و جز به راه حق دعوت نمی کند؛ اراده الهی در متن قرآن بر تحقق حق است و دین اسلام و قرآن و پیامبر k همه به حق توصیف گشته اند. قرآن به حق گرایی کاربردی در قضاوت ها و شهادت ها، حق طلبی، حق دهی، حق گویی، اظهار حق و دعوت به حق تأکید فراوان نموده است و از اعراض و کتمان و التباس حق به عنوان موانع حق گرایی، بر حذر داشته است. از وجوه حق گرایی قرآن، توجه به واقعیت هایی است که می تواند با نگاه به گذشته و پیگیری وقایع پیشین به خصوص قصص انبیاء و همینطور توجه به واقعیت های موجود در انسان و اغماض و مدارا و آسان گیری برای رساندن افراد به حق ،موثر باشد. از دیگر وجوه حکیمانه بودن قرآن، تکیه بر فطرت حقیقت جوی انسان به عنوان ظرف تحقق حق گرایی در آیات قرآن است که با شیوه های حکیمانه ای همچون پرسش گری و گفت و گو، موعظه حسنه، ذکر (بیداری) زمینه های شکوفایی آن را فراهم می سازد.