تبیین خطای روشی ابوالفضل برقعی در ردّ آیه استخلاف (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

آ یه استخلاف، پنجاه و پنجمین آیه از سوره ی مبار که نور است که خداوند در آن به آن دسته از اهل ایمان که عملی صالح دارند، بشارت به جانشینیِ حکومت صالحان، نشر و بسط دین حق و رسیدن به آرامش را می دهد. این آیه، از جمله آیاتی است که از آن، به قیام حضرت مهدی تأویل می شود. ابوالفضل برقعی با برخورداری از پیشینه تعلّق به مذهب شیعه و البته با سوق یافتن به گرایش تجدیدنظر طلبانه، عقایدی بر خلاف اصول اساسی تشیّع مطرح و در این اصول تشکیک کرد. وی در کتابِ " بررسی علمی در احادیث مهدی"، ضمنِ باب "الآیات المؤوّله بقیام القائم"، سعی دارد نظر عموم مفسّران شیعه بر این مطلب، که مصداق حکومت موعود در "آیه استخلاف"، حضرت مهدی و اصحاب ایشان است را دفع کند و در این مسیر با مغالطه در کلام علمای امامیّه همچون شیخ طوسی در تبیان، طبرسی در مجمع البیان و ابوالفتوح در روح الجنان، آنان را با خود هم سو نشان دهد. این مقاله در صدد است، با تطبیق تفسیرهای مذکور با اظهارات برقعی، به نقد استدلالات وی در این زمینه بپردازد