تحلیلی برنظام زبانی قرآن کریم ونقدنظریه جاحظ درزمینه وزن آیات وحی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

قرآن کریم ، آخرین کتاب آسمانی و معجزه خاتم پیامبران الهی است. جلوه های اعجاز قرآن هم در ظاهر و هم در بطن و محتوای آیات این کتاب شریف نمود یافته است. در بعد اعجاز کلامی قرآن کریم، اگرچه آثار ارزنده ای به نگارش درآمده ، اما بیشتر توجه و تمرکز پژوهشگران بر روی اعجازهای بلاغی آیات الهی بوده و کمتر به شگفتی های قرآن در زمینه گستره و تنوع اوزان عروضی و موسیقیایی پرداخته اند.یکی ازدلایل این امرشاید،ادعای مشرکان زمان پیامبر(ص)مبنی برشعربودن کلام وحی وشاعربودن آن حضرت است.این ادعا باعث گردیده که بسیاری از محققان قرآنی وازجمله جاحظ ،درجایگاه تحلیل نظام زبانی قرآن ،دربرابرهرگونه مصداقی ازبیان شاعرانه نظیروزن وموسیقی کلامی،قدعلم کرده وباارایه استدلالاتی آن را انکارنمایند.این درحالی است که وزن کلامی شکلهای گوناگون داشته وهرسخنی که وزن داشته باشد،شعرتلقی نمی شود.دراین مقاله بابیان ویژگیهای وزن ونظم قرآن کریم ،تعریفی درباره نظام زبانی کتاب وحی ارایه گردیده است.