آینده نگاری توسعه شهری با رویکرد سناریونویسی (مطالعه موردی: کلانشهر اهواز)

چکیده

امروزه نگاه متفاوت به آینده باعث شده که انسان هوشمند به دنبال یافتن آینده نباشد، بلکه با بهره گیری از ابزارهای گوناگون آینده مطلوب خود را بسازد. هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریونگاری در توسعه شهری کلانشهر اهواز بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و CIB می باشد. پژوهش حاضر در سه مرحله ی تعیین شاخص های کلیدی از طریق روش دلفی، شناسایی پیشران های مؤثر از طریق نرم افزارMicMac بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و تدوین سناریو بر پایه نرم افزار Scenario Wizard مبتنی بر روش سایب انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش از میان 37 عامل کلیدی، 10 پیشران مؤثر از جمله؛ جمعیت، کنترل آلودگی هوا، صنعت، ساماندهی محور گردشگری، تولید محصولات ویژه، توانمندسازی سازمان ها، توجه به گسترش کارگاه ها، توجه به صنعت گردشگری، ساماندهی مناطق حاشیه و فضای باز را به عنوان عوامل و پیشران های مؤثر بر توسعه شهری اهواز مشخص کرد. در نهایت پیشران های حیاتی با سه وضعیت تدوین شده و 82 درصد وضعیت ها نشان از مطلوبیت و 18 درصد نشان از ثبات و بحران توسعه شهری اهواز داشتند. مطلوب ترین سناریو، سناریوی شماره یک پیشنهاد گردیده که شامل جمعیت مبتنی بر افزایش، کنترل آلودگی هوا مبتنی بر بهبود، صنعت مبتنی بر توسعه، ساماندهی محور گردشگری مبتنی بر بهبود، تولید محصولات ویژه مبتنی بر حفظ روند فعلی، توانمندسازی سازمان ها مبتنی بر افزایش، توجه به گسترش کارگاه ها مبتنی بر توسعه، توجه به صنعت گردشگری مبتنی بر توسعه، ساماندهی مناطق حاشیه مبتنی بر بهبود و فضای باز مبتنی بر گسترش بوده است.