کارکرد مسألگی و تواتر انعکاسی در الهیات تاریخی (مقاله پژوهشی حوزه)

چکیده

اگر فقه الروایه، مانند فقه الحدیث در دانش فقه در شمار دانش های تحلیل گزارش های تاریخی قرار گیرد، می توان از آن به عنوان یکی از مبانی تاریخ تحلیلی نام برد. از سوی دیگر، تحلیل گزارش های تاریخی معطوف به الهیات تاریخی هنوز روش مند نشده است. این مقاله بر پایه توجه به مقوله روش در حوزه الهیات تاریخی و با تأکید بر گزارش های ناظر به تاریخ های مضاف چون تاریخ قرآن، تاریخ حدیث و تاریخ تفسیر می کوشد روش نویی از تحلیل تاریخی را با عنوان روش تحلیل انعکاسی پیشنهاد دهد.  در این روش که مبتنی بر انعکاس گزارش تاریخی در فضای بیرونی است، تأسیس اصل مسألگی به معنای میزان عدم نفوذ و حل ناشدگی مقام بیان گزارش در فرامقام بیان آن و اصل تواتر انعکاسی به عنوان نقطه مقابل مسألگی ، بستر دقیق تری را برای تحلیل گزارش های تاریخی فراهم می آورد. اجرای این دو اصل، ضمن آن که مانع تفسیرهای نادرست و مغالطه در تحلیل تاریخی است به قوت استدلال تاریخی کمک می نماید