تحلیل عوامل اثرگذار بر تحولات مسکن معیشت محور در نواحی پیراشهری مورد: سکونتگاه های دهستان معجزات شهرستان زنجان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف پژوهش حاضر تحلیل مؤلفههای مسکن معیشتمحور و عوامل اجتماعی-اقتصادی مؤثر بر تحولات مسکن معیشتمحور است. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و میدانی شامل(مشاهده و پرسشنامه، مصاحبه)، روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت توصیفی (میانگین و توزیع فراوانی) و استنباطی( آزمون T تک نمونه ای، آزمون کروسکال والیس، آزمون ضریب همبستگی و معادلات ساختاری) انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل خانوارهای دهستان معجزات استان زنجان است. با استفاده از فرمول کوکران 273 خانوار و در 5 روستا به عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونهگیری در سطح روستاها جهت انتخاب خانوارها به صورت تصادفی ساده بوده، و برای سنجش پایایی شاخص ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که مقادیر آن 0.70 درصد به دست آمد. یافتههای تحقیق نشان می دهد، براساس آزمونTتک نمونه ای، مسکن معیشت محور روستایی در ابعاد معیشتی- تولیدی، تدارکات، زیستی، اجتماعی-فرهنگی پایینتر از میانگین عددی برآورد شده است. همچنین یافتههای معادلات ساختاری نشان میدهد، بین عوامل اقتصادی و مسکن معیشتمحور با مقدار رگرسیون 715/0 رابطه وجود دارد. براساس یافتههای معادلات ساختاری ویژگی های مسکن معیشتمحور روستایی در ابعاد معیشتی- تولیدی، تدارکات، زیستی، اجتماعی- فرهنگی به ترتیب مبین پایین بودن سطح الگوی مسکن به صورت معیشت محور است و نتایج بررسی عوامل اجتماعی- اقتصادی مؤثر در تحولات مسکن روستاهای مورد مطالعه نشان داد چهار بعد درآمد، اشتغال، دارایی، هزینه مسکن در شرایط نامطلوب قرار دارند. یافتههای حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد با افزایش بهبود شاخصهای اجتماعی- اقتصادی تمایل به ساخت مسکن معیشت محور نیز افزایش مییابد.