بازتاب فرّ در عتبه الکتبه و تاریخ جهانگشا (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

چکیده

هدف مقاله ی حاضر، تحلیل و تبیین جلوه های فرّ در دو کتاب عتبه الکتبه و تاریخ جهانگشای جوینی است. این دوکتاب، از جمله آثار مهم و ارزشمند زبان فارسی می باشند که علاوه بر فواید تاریخی، از باب اطلاعات فراوان ادبی و اجتماعی در شمار معتبرترین و سودمندترین کتاب های فارسی به شمار می روند. اسطوره ی فرّ یا فرّه، از مهم ترین ارکان اندیشه ی سیاسی ایران باستان و یکی از مؤلّفه های اصلی مفهوم شاه آرمانی است. فرّ، نشان تأیید الهی است و فروغی است که بر دل هرکس بتابد از همگنان برتری می یابد. به سبب تابش این فروغ است که شخص می تواند به پادشاهی برسد و شایسته ی تاج و تخت گردد. اسطوره فرّ از دوران باستان به بعد، دچار تغییرات و دگرگونی هایی در کیفیّت و کارکرد خود شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد، فرّه باوری در دو کتاب مورد نظر، در جریان رویدادهای کلان مربوط به شاهان و بعضی خصوصیّات و رفتارهای آنان، جلوه می کند. در این تحقیق، پژوهشگر جلوه های فرّ را در چهار زمینه ی استعمال صریح واژه ی فرّ، نمودهای بصری فرّ، خویشکاری فرّ و نمود فرّ به شکل تأیید الهی به شیوه ی تحلیل محتوایی و با استفاده از منابع کتابخانه ای نشان داده است.