آسیب شناسی نظام نظرسنجی سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تولید اطلاعات مرتبط با دیدگاه های مردم در موضوعات مختلف سیاسی انتخاباتی، با دقت و سرعت لازم و در اختیار کاربران و ذی نفعان قرار دادن آن و همچنین ایجاد، حفظ و گسترش اعتماد عمومی نسبت به نظام نظرسنجی از اهداف نظام نظرسنجی سیاسی در ایران است. با پیشرفت های حاصل شده، نظام نظرسنجی سیاسی در ایران، هنوز با مشکلات عدیده ای مواجه است. آسیب شناسی نظام نظرسنجی سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، سؤال اصلی این پژوهش است که پژوهشگر با بررسی وضعیت موجود به آن پرداخته است. در انجام این پژوهش از روش پژوهشی داده- بنیاد استفاده شده و برای رسیدن به پاسخ سؤالات با مراجعه به جامعه آماری تحقیق، 42 جلسه مصاحبه پژوهشی با 24 نفر از صاحب نظران و نخبگان موضوع انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد آسیب های نظام نظرسنجی سیاسی در ایران ناظر به دو دسته عوامل درونی و بیرونی این حوزه است. عوامل آسیب زای درونی به طور مستقیم بر کار پیمایش نظرسنجی و عوامل بیرونی از فضای سیاسی جامعه متأثر است و از جنس عوامل فرهنگی- اجتماعی است. درمجموع، برخی از مشکلات این حوزه، دولتی و شبه دولتی بودن بیشتر سازمان های نظرسنجی، کوچک بودن سهم بخش خصوصی در بازار نظرسنجی، نبود رقابت میان سازمان های نظرسنجی، عدم انتشار نتایج نظرسنجی ها، ضعف علمی مدیران و کارشناسان و فراهم نبودن شرایط نقادی نظرسنجی است.