دلالت های راهبردی ارتباطات میان فرهنگی برای همگرایی اسلامی با تأکید بر راهپیمایی اربعین (مقاله پژوهشی حوزه)

چکیده

امکان و ظرفیت های پیاده روی عظیم اربعین به مثابه یک آیین و منسک معنوی را می توان از زوایای مختلف مورد مداقه قرار داد. در سال های اخیر به دلیل حضور گسترده زائران اربعین در عراق و آثار و پیامدهای جهانی آن به مثابه یک پدیده آیینی عظیم، توجه اندیشمندان حوزه های جامعه شناسی دین، علوم ارتباطات، مطالعات فرهنگی، مطالعات تاریخی و تمدنی به این موضوع جلب شده و با رویکردهای اجتماعی، ارتباطی، فرهنگی و تمدنی به ظرفیت های آن پرداخته اند. در این راستا، به دلیل تماس فرهنگی زائران کشورهای مختلف جهان اسلام و از فِرق مختلف و برخی ادیان در این آیین مشترک معنوی، مسئله ارتباطات میان فرهنگی یکی از مسائل برجسته به شمار می آید. لذا این سؤال مطرح می شود که چه راهبردها و سازوکارهایی برای تقویت همگرایی و تسهیل ارتباطات میان فرهنگی زائران ایرانی و عراقی وجود دارد؟ در این راستا نقش گروه ها و نهادهای فرهنگی و سیاست گذاری نسبت به تحقق این امر مهم شایان توجه است. این مقاله با تمرکز بر ارتباطات میان فرهنگی در پی تبیین سیاست های مهم و اثرگذار در افزایش همگرایی میان فرهنگی میان ملت ها در راهپیمایی اربعین می باشد. با استفاده از نظریه تطابق میان فرهنگی سازوکارهایی مانند گفتگوی همدلانه، پذیرایی از میهمانان سایر کشورها، ارتباطات غیرکلامی و نظایر آن بر تقویت ارتباطات میان فرهنگی ملت های حاضر در اربعین در قالب های همگرایی، فرهنگ پذیری، تنظیم و اتحاد می افزاید و بر کیفیت ارتباطات آنها مطلوبیت می بخشد و لذا حضور سالانه میلیون ها زائر با تمایزات هویتی در امر مشترک آیینی و مذهبی، بیانگر بسط تمدنی از طریق مناسبات انسانی و ارتباطات میان فرهنگی در راهپیمایی اربعین حسینی (علیه السلام) خواهد بود.