تحلیل همدیدی– دینامیکی وقوع سیل بندرعباس در مارس 2014 (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در این تحقیق سامانه بارشی قوی رخداده در روزهای 14 و 15ام مارس 2014 در مناطق جنوبی ایران بررسی شده است. بدین منظور گزارش های سینوپ و متار ایستگاه های نیمه جنوبی ایران، الگوهای جوی شامل فشار در سطح متوسط دریا، رطوبت، دما و فرارفت آن در ترازهای 500، 850 و1000، گرایش ارتفاع 24 ساعته در تراز 500، باد در ترازهای 200 و  1000 و همچنین جریانات جتی در تراز 200 هکتوپاسکال بررسی شده است. این سامانه بارشی با سامانه بارشی مارس 1996 که دومین بیشینه بارش را در طی 58 سال گذشته در این منطقه داشته است، مقایسه شده است. بررسی ها نشان داد که مهمترین علت بارش ها، مربوط به ناپایداری پتانسیلی ناشی از سامانه کم فشار دینامیکی که به صورت یک ناوه کم فشار از ترکمنستان به سمت تنگه هرمز کشیده شده بود، می باشد. همچنین، نصف النهاری شدن تدریجی جهت جریان جت جنب حاره ای قوی در شمال غرب آفریقا و کشیده شدن شاخه ای از آن بر فراز خلیج فارس نیز به تشدید ناپایداری در این مناطق در روزهای ذکر شده کمک کرده است. بیشینه بارش 24 ساعته به ترتیب از بندرعباس، رودان و کهنوج با 110 ، 5/78 و 69 میلی متر گزارش شده است. موقعیت هر سه ایستگاه در ناحیه شرقی سامانه بارشی قرار دارد، جایی که فرارفت قوی رطوبت از سمت تنگه هرمز به آن سو بوده است. قرار گرفتن سمت چپ خروجی جت بر فراز استان هرمزگان نیز سبب جریان صعودی هوا در منطقه شده است. مجموع همه این عوامل سبب وقوع بارش بیشینه در این استان شده است.