هنر ریتونسازی دوره اشکانی بر اساس مدارک باستانشناختی

چکیده

ساخت ریتون یکی از جالب ترین نمونه های بیان تمایلات زیباشناختی انسان بوده که با توجه به فرم و تزیینات آن، از همان آغاز ساخت با تأثیر از علایق و عقاید مذهبی و جادویی صورت می گرفت. کشف ریتون ها در گسترهٔ جغرافیایی وسیعی از امپراتوری اشکانی از طریق کاوش های مجاز و در برخی موارد به طور اتفاقی یا از طریق کاوش های غیرمجاز بوده است. در پژوهش حاضر، برای بررسی جایگاه ریتون های دوره اشکانی، تعداد ۳۷ ریتون از لحاظ جنس، فرم، گونه شناسی و تزیینات مورد مطالعه قرار گرفته است که بر این اساس ریتون های دوره اشکانی در پنج فرم مجزا و در سه جنس، در ادامه هنر ریتون سازی سرزمین ایران و به خصوص هخامنشی بوده است. با این وجود می توان نشانه ها و تأثیرات هنر یونانی را به ویژه در تزیینات روی ریتون های این دوره به وضوح مشاهده کرد. تزیینات ریتون ها با بهره گیری از نقوش تزیینی، هندسی، گیاهی، حیوانی، انسانی، کتیبه و نقوش داستانی است که با توجه به نقوش و نوع تزیینات تداوم آئینی بودن ظروف به طور محسوسی قابل مشاهده است.