مقاله حاضر با رویکرد توصیفی زمینه یابی به دنبال شناسایی و رتبه بندی موانع حضور فعال ایران در نهادها و سازمان های بین المللی با تأکید بر آموزش نیروی انسانی و ارائه راهبردهای مقابله با آن است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه اساتید و محققان برجسته و مدیران اجرایی در حوزه سازمان های بین المللی است که از میان آنها 25 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای محقق ساخته مشتمل بر 7 مانع اصلی و مجموعاً 20 گویه بود. استفاده از پیشینه پژوهش و نظرات متخصصان در تهیه پرسشنامه حاکی از روایی محتوایی آن است. برای سنجش پایایی پرسشنامه نیز ضریب آلفای کرونباخ 93/0 برآورد شده که نشان دهندة پایایی بالای آن است. سپس از طریق تکنیک TOPSIS موانع مورد بررسی، رتبه بندی شدند. نتایج مقاله نشان داد از بین 7 مانع اصلی احصاء شده در مسیر حضور فعال ایران در نهادها و سازمان های بین المللی، «عدم توجه به آموزش و پرورش نیروی انسانی متخصص و متعهد» با شاخص 5810/0 از نظر صاحب نظران و مدیران شرکت کننده در پژوهش در رتبه اول است. «ضعف در توانایی های فردی» با شاخص 5682/0 و «فشار و تهدید نظام سلطه» با شاخص 5062/0 به ترتیب به عنوان مانع دوم و سوم معرفی شدند. نتایج بررسی وضعیت موجود نشان داد متاسفانه ایران نتوانسته است در رقابت با سایر کشورهای در حال توسعه، نخبگان فعالی را برای حضور و مشارکت سازنده در سازمان های بین المللی تربیت کند. به همین منظور لازم است طی یک برنامه جامع که صرفاً اهداف مقطعی و کوتاه مدت را در برنگیرد، به تربیت این افراد پرداخته شود.
